Σπουδές: Μια επένδυση με αβέβαιη απόδοση

Του Δημήτρη Νίκογλου
nikoglou@kathimerini.gr

Η επένδυση σε ανθρώπινο κεφάλαιο που επιλέγει να κάνει μια οικογένεια δεν είναι βέβαιο ότι θα αποσβεστεί στο μέλλον ακόμη και στις ειδικότητες με ισχυρή ζήτηση στην αγορά εργασίας. Το κόστος των σπουδών στην τετραετία, με ιδιαίτερα συντηρητικές αγοραστικές επιλογές, για ένα άτομο που εισάγεται σε σχολή διαφορετική του τόπου κατοικίας του, ανέρχεται σε 36.000 ευρώ περίπου*. Αν συνυπολογίσουμε στο ανωτέρω ποσό το κόστος ευκαιρίας από τη μη εργασία, τον ετήσιο δείκτη τιμών καταναλωτή που διαβρώνει την αξία του χρήματος, το κόστος μπορεί ακόμη και να διπλασιαστεί.

Αναλογιζόμενοι ότι η ίδια οικογένεια πιθανώς θα χρηματοδοτήσει και τις σπουδές του δεύτερου παιδιού της, φτάνουμε στο συμπέρασμα ότι το κόστος των οικογενειακών σπουδών μπορεί να υπερβεί τα 150.000 ευρώ. Το συγκεκριμένο ποσό θα εκτιναχθεί αν υπάρχουν δίδακτρα σπουδών ή επιλέξει ο σπουδαστής την πραγματοποίηση κάποιου μεταπτυχιακού διπλώματος ειδίκευσης.

Επομένως, σε απόλυτα οικονομικούς όρους, μήπως είναι καλύτερα η κάθε οικογένεια να αρχίσει να λαμβάνει πολύ σοβαρά υπ' όψιν της το ενδεχόμενο να μη στείλει τα παιδιά της για σπουδές, και να επενδύσει τα χρήματα που θα προορίζονταν γι' αυτόν τον σκοπό σε κάποια κεφαλαιακή χρήση όπως η λειτουργία μιας εμπορικής επιχείρησης, η απόκτηση δικαιωμάτων διακεκριμένων εμπορικών σημάτων μέσω franchising ή ακόμη και η αγορά κάποιας έκτασης προς εκμετάλλευση. Άλλωστε στην σημερινή παγκοσμιοποιημένη κοινωνία η είσοδος νέων διεθνώς αναγνωρισμένων brands στην ελληνική αγορά είναι μια απλή και συνηθισμένη διαδικασία, ενώ η εξάπλωση των καταστημάτων ραγδαία.

Η «μετάλλαξη» επομένως της αγοράς μέσω των πολιτικών της ελεύθερης οικονομίας έχει οδηγήσει όχι μόνο στην εμπορευματοποίηση των σπουδών αλλά και στην εξέταση του ζητήματος αν «αξίζει» κάποιος να σπουδάσει στη σημερινή Ελλάδα.

* Για την εξαγωγή του ποσού των 36.000 ευρώ έγινε η υπόθεση μηνιαίας καταβολής ενοικίου 300 ευρώ και η μηνιαία οικονομική ενίσχυση του φοιτητή με 500 ευρώ. Αν συνυπολογίσουμε την καταβολή λογαριασμών κοινής ωφέλειας καθώς το σύνηθες υψηλότερο ενοίκιο που καταβάλλει μια οικογένεια, ειδικά στις μεγαλουπόλεις, τότε το κόστος είναι ακόμη μεγαλύτερο. Επίσης, η απόκτηση πτυχίου σε 4 έτη αφορά συνήθως στο 15-20% των φοιτητών του ίδιου έτους, με αποτέλεσμα η επιπλέον παραμονή να κοστίζει περισσότερα.

(Το κείμενο αυτό, είναι μέρος του άρθρου του κ. Δημήτρη Νίκογλου με τίτλο “Σπουδές: Μια επένδυση που τείνει να γίνει πρώτος λαχνός του Λαϊκού Λαχείου”. Δημοσιεύθηκε στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ στις 31/5/2007. Δείτε ολόκληρη τη δημοσίευση εδώ.)