Το blog μεταφέρθηκε!

Θα μεταφερθείτε εντώς 10sec.
Εάν όχι, τότε επισκεφθείτε το
http://epixeirein.gr
και αλλάξτε τα αγαπημένα σας.


My blog has moved!

You should be automatically redirected in 10 seconds. If not, visit
http://epixeirein.gr
and update your bookmarks.

Πέμπτη 19 Φεβρουαρίου 2009

Ο αόρατος πληθωρισμός

Γράφει ο Λάμπρος Μουσελίμης *

UPDATE: 9/3/2009

Σημείωμα : Η νέα αυτή μορφή του Άρθρου, προέκυψε ύστερα από έντονες διαμαρτυρίες ατόμων που ασχολούνται με τα Οικονομικά, καταλογίζοντάς μου απλότητα, προχειρότητα, έλλειψη οικονομικής παιδείας και συνωμοσιολογία. Η πρόθεσή μου δεν ήταν να παραπλανήσω κανέναν, αλλά και ούτε να δημιουργήσω την αίσθηση, οτι υπάρχει κάποια συνωμοσία. Έχοντας λοιπόν σαν οδηγό μου αυτές τις παρατηρήσεις, ξαναέγραψα το Άρθρο, προσπαθώντας να παρουσιάσω, μόνο τα δεδομένα και βεβαίως να καλύψω όλες τις πτυχές της κοινωνίας μας ( Σίγουρα έχω πολλά περιθώρια βελτίωσης ακόμη ).Στόχος μου ήταν και είναι, να δώ την χώρα μας να πηγαίνει μπροστά. Αναγνωρίζοντας λοιπόν την λανθασμένη και πρόχειρη προσέγγιση του πρώτου Άρθρου (Και χωρίς αυτό να σημαίνει οτι τώρα έχω πετύχει το ιδανικό αποτέλεσμα) σας το παρουσιάζω την νέα του μορφή .

”Ενίοτε σε κάποιες γενιές ανθρώπων, δίνεται η ευκαιρία να κάνουν μεγάλα πράγματα. Ίσως αυτή η γενιά, να είναι η δική σας....”
Νέλσον Μαντέλα 2005


Το συγκεκριμένο άρθρο, δεν αφορά μόνο μια μελέτη για τους λόγους που οδηγηθήκαμε στην κρίση. Αφορά και μια προσπάθεια να εντοπίσουμε προκαταβολικά, προβλήματα που θα προκύψουν από την κρίση αλλά και προβλήματα που θα προκύψουν από την λάθος θεώρηση των πραγμάτων, από τις εκάστοτε κυβερνήσεις, σε παγκόσμιο επίπεδο. Όσο πιο γρήγορα εντοπίσουμε το πρόβλημα και εστιάσουμε στη λύση του, τόσο περισσότερο χρόνο έχουμε για να το αντιμετωπίσουμε και κατά συνέπεια περισσότερες πιθανότητες για επιτυχή έκβαση.

Ας ξεκινήσουμε με μια απλή διαπίστωση, που όμως δεν είναι προφανής. Οι γενετικοί λόγοι που έχουν κάνει τον Καπιταλισμό τόσο πετυχημένο οικονομικό σύστημα, είναι οι ίδιοι λόγοι που τον αποδυναμώνουν.

  • Πλεονεξία : “Θέλω να γίνω πλούσιος…” Ποιος από εμάς δεν το έχει σκεφτεί ή δεν έχει προσπαθήσει να ζήσει σαν πλούσιος, παρόλο που δεν είναι; Η πλεονεξία λοιπόν, οδηγεί το σύστημα. Δείτε το παράδειγμα του Χρηματιστηρίου το 1999. Όσοι τουλάχιστον είχαν ασχοληθεί με τα οικονομικά, από κάποιο σημείο και έπειτα, ήξεραν ότι κάτι πηγαίνει λάθος. Και όμως συνέχισαν να επενδύουν χρήματα. Κανείς δεν θέλει να χάσει την ευκαιρία να πλουτίσει. Αυτός όμως ο μηχανισμός δημιουργεί φούσκες και μεγάλη αστάθεια στο Χρηματοοικονομικό σύστημα το οποίο καταρρέει. Στο τέλος αμφισβητείται το ίδιο το σύστημα.
  • Αισιοδοξία : Όλοι πιστεύουν ότι τα εταιρικά τους αποτελέσματα, θα είναι καλύτερα χρόνο με το χρόνο. Ότι οι ρυθμοί ανάπτυξης, θα αυξηθούν ή θα παραμείνουν στα ίδια επίπεδα. Για να εκπληρωθεί όμως αυτός ο στόχος, θα πρέπει να γίνονται συνέχεια όλο και μεγαλύτερες επενδύσεις από την πλευρά των εταιριών. Επομένως από την μία πλευρά έχουμε την αισιοδοξία για κερδοφορία και από την άλλη, η κερδοφορία που κινεί την αγορά, οδηγεί σε αύξηση των επενδύσεων και κατά συνέπεια σε μείωση της κερδοφορίας. Επίσης στατιστικά οδηγούμαστε σε υπερεπένδυση, με σοβαρό κίνδυνο να μην πάρουμε ποτέ πίσω, τα λεφτά που επενδύσαμε. Ειδικά αν βιώσουμε και κάποια οικονομική κρίση, ο κίνδυνος χρεωκοπίας είναι μεγαλύτερος του 95% (δηλ. 95 στις 100 εταιρίες θα κλείσουν) αν οι εταιρίες δεν δείξουν γρήγορα αντανακλαστικά, εγκαταλείποντας μη-επικερδείς δραστηριότητες και κρατώντας μόνο τις επικερδείς.(Με ότι αυτό συνεπάγεται σε απολύσεις.)
  • Άκαμπτη Επιβαλλόμενη Νοοτροπία :
- Τί θα έκανες αν ήσουν αντιλόπη και έβλεπες ένα λιοντάρι; Θα έτρεχες.
- Τί θα έκανες αν ήσουν αντιλόπη και έβλεπες ένα θάμνο να κουνιέται; Θα έτρεχες.
- Τί θα έκανες αν ήσουν αντιλόπη και έβλεπες άλλες αντιλόπες να τρέχουν; Θα έτρεχες.

Δεν μένεις, για να δεις τί θα γίνει. Θα χάσεις. Όσο παράδοξο και αν ακούγεται, οι επενδυτικοί οίκοι (hedge funds) που έβλεπαν το σκάσιμο της φούσκας των .com του 1999 και δεν αγόραζαν μετοχές υψηλής τεχνολογίας για να προστατέψουν τους πελάτες τους, έκλεισαν στους 6 μήνες λόγω έλλειψης πελατών, πολύ πριν προλάβουν να επιβεβαιωθούν. Συμπέρασμα : Όταν όλοι τρέχουν, τρέξε και εσύ. Μόνο έτσι, δεν θα χάσεις. Παρόλο που αυτό νομοτελειακά, οδηγεί σε φούσκες και αποσταθεροποίηση του συστήματος........

Τελικό συμπέρασμα : Πάντα θα έχουμε κρίσεις και χρηματοοικονομικές καταρρεύσεις , εφόσον το οικονομικό σύστημα που οδηγεί την οικονομία είναι κάποια μορφή του καπιταλισμού. Η συνεχόμενη απαίτηση για ανάπτυξη, οδηγεί σε πολιτικές που απαιτούν συνεχόμενα αυξανόμενη κατανάλωση (προφανώς με παράλληλη μείωση της αποταμίευσης και αύξησης του δανεισμού). Στο τέλος οι πολίτες που αποτελούν την οικονομική βάση της πυραμίδας του πλούτου του καπιταλισμού, δεν έχουν πια χρήματα για να στηρίξουν αυτή την ανάπτυξη και τα πάντα καταρρέουν. Όλες οι μορφές του καπιταλισμού οδηγούν νομοτελειακά σε καταρρεύσεις. Βέβαια θα ήταν άδικο να μην αναφέρω την ικανότητα του Καπιταλισμού, να επιβιώνει και να βρίσκει λύσεις για τις κρίσεις.

Από την άλλη πλευρά υπάρχει τόσο ο κομμουνισμός, όσο και ο σοσιαλισμός σαν οικονομικοκοινωνικά συστήματα. Δεν παράγουν υφέσεις και χρηματοοικονομικές καταρρεύσεις, αλλά δεν παράγουν και οικονομική μεγέθυνση. Έχουν δηλαδή σταθερότητα, αλλά δεν έχουν οικονομική μεγέθυνση. Μεταξύ των τριών, δυστυχώς θα πρέπει να δεχθούμε την αστάθεια του καπιταλισμού. Είναι γραμμένο στα γονίδιά μας.

Τί συνέβη λοιπόν και φτάσαμε ως εδώ; Αρχικά ο καπιταλισμός (Ο οποίος στη σύγχρονη μορφή-εκδοχή του, ονομάζεται Ελεύθερη Αγορά) μετέτρεψε τον άνθρωπο από αποταμιευτή σε καταναλωτή. Οι μηχανισμοί που χρησιμοποιήθηκαν αναφέρθηκαν πιο πριν : Πλεονεξία, αισιοδοξία, ματαιοδοξία, άκαμπτη επιβαλλόμενη νοοτροπία και φυσικά διαφήμιση. Όταν όμως ο πρώτος στόχος (δηλαδή της δημιουργίας ενός καταναλωτή με την βοήθεια κυρίως της διαφήμισης) επετεύχθη, είδαν ότι ο κόσμος από το 20% των χρημάτων του, που αρχικά αποταμίευε, συνέχιζε να αποταμιεύει το 10%. Τα μισά λοιπόν λεφτά, έμεναν στον κουμπαρά. Όχι όμως στον δικό τους κουμπαρά. Έπρεπε λοιπόν να βρουν έναν τρόπο, να πείσουν τον κόσμο ότι οι αποταμιεύσεις, τους είναι άχρηστες. Και εδώ έρχονται τα Χρηματιστήρια. Γιατί λοιπόν να ξεπατώνομαι στην δουλειά μια ολόκληρη ζωή, για να βάλω κάποια χρήματα στην άκρη. Μπορώ τώρα να περνάω καλά, ξοδεύοντάς τα για να διασκεδάσω και να κρατήσω λίγα για να παίξω χρηματιστήριο ( στο οποίο θα κερδίσω εκατομμύρια σε μικρό χρονικό διάστημα) και να λύσω το οικονομικό μου πρόβλημα για πάντα. Όμως κανείς δεν τους είχε πει ότι στο χρηματιστήριο χάνεις κιόλας. Και χάνεις, επειδή η πλεονεξία σου είναι αυτή που θα δημιουργήσει την φούσκα. Ξέχασα να αναφέρω ότι ήδη έχουν ξεκινήσει να δίνονται τα περίφημα μπόνους των στελεχών......Φτάσαμε λοιπόν στην γενιά των υπερκαταναλωτών. Στο τέλος αφού κανείς δεν είχε πλέον αποταμιεύσεις, οι τράπεζες ανέλαβαν το ρόλο του “φίλου” σου, του ”άνθρωπού” σου.

Εδώ έκανε την εμφάνισή της, η απληστία των τραπεζιτών. Πιστωτικές κάρτες, διακοποδάνεια, εορτοδάνεια, δάνεια γάμου, δάνεια για τον νέο επιχειρηματία (παρόλο που με στατιστικές μελέτες 7 στις 10 νέες εταιρίες κλείνουν όταν η οικονομία πηγαίνει καλά – για το τί γίνεται όταν η οικονομία δεν πηγαίνει καλά, προαναφέρθηκα), στεγαστικά δάνεια και άλλα εξωτικού τύπου δάνεια, συγχωρήστε με που δεν τα θυμάμαι όλα, δόθηκαν χωρίς μέτρο προς όλες τις κατευθύνσεις. Το χειρότερο ήταν, ότι δεν εξασφάλισαν σε ποιους τα έδιναν. Οι τράπεζες δεν προστάτεψαν τον απλό κόσμο, αλλά ούτε και τον εαυτό τους. Δεν έλεγξαν ποτέ τα οικονομετρικά στοιχεία των ατόμων που δάνειζαν, αν είναι δηλαδή σε θέση να τους επιστρέψουν τα χρήματα που δανείστηκαν. Πόσο μάλλον άτομα τα οποία είχαν δανειστεί από όλες τις τράπεζες που υπήρχαν σε ένα κράτος. Στο βωμό του γρήγορου κέρδους και των μπόνους τα τραπεζικά στελέχη ξέχασαν το ρόλο τους, που ήταν η διασφάλιση σταθερότητας στο οικονομικό σύστημα.

Και εκεί ήταν που το παιχνίδι είχε πλέον χαθεί
. Ακόμη και αν δεν κατέρρεε η αγορά κατοικίας στις Η.Π.Α. η κατάληξη ήταν προδιαγεγραμμένη. Η φούσκα θα έσκαγε. Δεν γίνεται συνέχεια να ξοδεύουμε χρήματα που δεν έχουμε. Κάποια στιγμή για να δημιουργηθεί πραγματική οικονομία, πραγματικό χρήμα, θα πρέπει να επιστρέψουμε τα χρήματα που δανειστήκαμε. Όταν όμως δεν έχουμε για να τα επιστρέψουμε, τότε δυστυχώς το σύστημα καταρρέει.

Παρόλο που από την φύση μου είμαι αισιόδοξο άτομο θα τολμήσω να κάνω μια πρόβλεψη για την συνέχεια. Η προσγείωση μας στην πραγματικότητα, μόλις έχει αρχίσει. Η κρίση βρίσκεται ακόμη στην αρχή της. Κανένας εν ζωή άνθρωπος δεν θα έχει ξαναβιώσει όσα, θα βιώσουμε εξαιτίας αυτής της κρίσης. Και ο λόγος είναι απλός. Δεν υπάρχουν ικανοί ηγέτες – και αναφέρομαι σε όλη την υφήλιο - που θα μας βγάλουν από την κρίση. Οι ίδιοι που την δημιούργησαν, είναι αυτοί που μας κυβερνούν. Το τραπεζικό σύστημα προσπαθεί με νύχια και με δόντια να επιβιώσει, μετά τα τραγικά λάθη που έκανε και μας οδήγησε στην σημερινή κατάσταση. Και προσπαθεί να επιβιώσει με οποιοδήποτε τίμημα, αφού ο αγώνας του είναι αγώνας δίχως αύριο. Ερώτηση : Θα εμπιστευόσασταν το μέλλον σας σε κάποιον απελπισμένο;

Κι όμως τώρα το κάνουμε. Και κανένας δεν παραπονιέται, γιατί κατά βάθος ξέρουμε, ότι κανένας δεν μας πίεσε να πάρουμε όλες αυτές τις κάρτες και τα δάνεια. Φέρουμε την πλήρη ευθύνη για την σημερινή μας κατάσταση. Είμαστε συμμέτοχοι σε αυτή την κρίση. Οι ηγέτες που εκλέγαμε για να μας οδηγήσουν σε ένα καλύτερο αύριο, εθελοτυφλούσαν και κώφευαν καθώς τα εκατομμύρια από τις τράπεζες και τις πολυεθνικές χρηματοδοτούσαν τους προεκλογικούς τους αγώνες. Όμως όλοι εμείς ήμασταν απασχολημένοι με την υπερκατανάλωση για να τα δούμε όλα αυτά. Και τώρα χρωστάμε..... Δεν μπορούμε να διεκδικήσουμε, γιατί φοβόμαστε μήπως χάσουμε την δουλειά μας....των 700 ευρώ. Που θα γίνουν 600, 500, 400....Δυστυχώς αυτή είναι η αλήθεια. Το πάρτυ τελείωσε.

Τα επόμενα δύο χρόνια θα δούμε ποσοστά ανεργίας που θα φτάσουν το 16%. Το δημόσιο χρέος θα φτάσει το 110% (μετά την αναθεώρηση). Θα δούμε κόσμο να πεινάει και τα έντονα κοινωνικά φαινόμενα θα γίνουν καθημερινό φαινόμενο. Βίαιες συγκεντρώσεις-πορείες, φόνοι, βία, απαγωγές, ληστείες τραπεζών είναι λίγα από τα φαινόμενα που θα βιώνουμε καθημερινά. Το μόνο που μας σώζει ακόμη στην Ελλάδα, είναι το οικογενειακό μοντέλο (όπου ο γονιός βοηθά τα παιδιά μέχρι μεγάλη ηλικία) και το υψηλό ποσοστό ιδιοκατοίκησης. Ως πότε όμως. Ακόμα και αυτές οι αντοχές φτάνουν στο τέλος τους. Ίσως ήρθε η ώρα για μια νέα γενιά οικονομικών μεταναστών.

Όποιοι από εσάς είναι παρατηρητικοί, θα εντόπισαν άλλη μία εγγενή αδυναμία της Ελεύθερης Αγοράς και κατά συνέπεια του Καπιταλισμού. Ενώ η Ελεύθερη Αγορά χρειάζεται κεφάλαια, προκειμένου να τα επενδύσει για να πετύχει αυξανόμενους ρυθμούς ανάπτυξης, απαιτεί από τον απλό λαό που αποτελεί τη οικονομική του βάση, όχι μόνο να μην αποταμιεύει, αλλά να δανείζεται χρήματα προκειμένου να έχει να ξοδέψει. Η μακροχρόνια συνέπεια αυτής της τακτικής προφανώς και είναι η κατάρρευση του συστήματος.

Και φτάνουμε στην ουσία. Θα πρέπει το οικονομικό σύστημα να παραμείνει η Ελεύθερη Αγορά; Σίγουρα έχετε ακούσει την φράση : "Ελεύθερη Αγορά και ΟΧΙ Ασύδωτη Αγορά". Και πριν προχωρήσω στην ανάλυσή μου, για το τί θα μπορούσαν να αλλάξουν οι κυβερνήσεις ώστε η αγορά να πάψει να είναι ασύδωτη, θα μου επιτρέψετε να μιλήσω λίγο για το τί μπορούμε να κάνουμε εμείς.

Πρωτίστως θα πρέπει όλοι μας να αποκτήσουμε κοινωνική συνείδηση και ωριμότητα. Θα πρέπει με τις πράξεις μας και τις ενέργειές μας να μην επιδιώκουμε μόνο το ατομικό συμφέρον, αλλά και το κοινωνικό συμφέρον. Επιπλέον θα πρέπει να συμπαραστεκόμαστε στις κοινωνικά ασθενέστερες ομάδες, όχι μόνο με ευχολόγια, αλλά και με πράξεις. Οι τοπικές ομάδες δράσης, για την υποστήριξη κοινωνικά ασθενέστερων κοινωνικών ομάδων, πρέπει να γίνουν πραγματικότητα. Σκεφτείτε πόσα ρούχα και παπούτσια έχετε στοιβαγμένα στις ντουλάπες σας, τα οποία δεν τα χρησιμοποιείτε. Σκεφτείτε πόσο χρόνο δαπανάτε για καφέ και ψώνια και πόσο χρόνο δαπανάτε για να συμμετέχετε σε προσπάθειες αναδάσωσης ή σε ομάδες εθελοντικής εργασίας σε οίκους ευγηρίας ή σε χώρους για παιδιά με ειδικές ικανοτητες. Και τόσα άλλα πράγματα που θα μπορούσαν να βελτιώσουν την καθημερινότητα όλων μας.

Προφανώς έχουμε κάθε δικαίωμα να είμαστε αγανακτισμένοι με αυτούς που μας κυβερνούν
. Όμως δυστυχώς, έχουμε την υποχρέωση να είμαστε αγανακτισμένοι και με τον ίδιο μας τον εαυτό. Ναι για εμάς μιλάω, που όλα τα περιμένουμε από τις κυβερνήσεις και με χαρακτηριστική ευκολία φτάνουμε σε αφορισμούς και εύκολα συμπεράσματα. Για εμάς που τόσα θα μπορούσαμε να προσφέρουμε, με τα νιάτα και την ενέργειά μας. Όμως αυτή την ενέργεια την διοχετεύουμε μόνο για να ικανοποιήσουμε προσωπικά συμφέροντα και επιδιώξεις. Την διοχετεύουμε για να συμμετέχουμε σε εκδηλώσεις που μας κάνουν να νιώθουμε ευχάριστα. Αποφεύγουμε, οχι μόνο να βοήθαμε, αλλά ακόμη και να βρεθούμε κοντά σε καταστάσεις κοινωνικά δυσάρεστες, γιατί αυτό θα μας χαλάσει την διάθεση. Γυρίζουμε την πλάτη, εκεί που θα μπορούσαμε να βοηθήσουμε και αυτομάτως το πρόβλημα για εμάς έχει λυθεί.

Δε βαριέσαι; Κάποιος άλλος θα ασχοληθεί. Εγώ θα σώσω τον κόσμο;
Μας λείπει η κοινωνική συνοχή και η κοινωνική συνείδηση. Και για αυτό το γεγονός, δυστυχώς όσο και να θέλω να κατηγορήσω τους ηγέτες μας, θα ήταν τουλάχιστον άδικο να το κάνω. Αυτό πηγάζει μέσα από κάθε άτομο. Αν δεν θέλεις να σου συμβεί η αδικία, τότε μην αδικέις τους άλλους. Ξέρετε (;) από πόσα άτομα έχω ακούσει την κουβέντα : "Τον βόλεψε ο Τάδε στο δημόσιο. Αυτή είναι η αξιοκρατία στην Ελλάδα" και μετά από λίγο καιρό, ώς δια μαγείας, είχε ανακαλύψει και ο ίδιος έναν Τάδε που τον βόλεψε στο Δημόσιο. Τους έδειξε και κατάλαβαν. Όχι, που νόμιζαν οτι αυτός δεν έχει Τάδε....Μόνοι μας δημιουργούμε τα προβλήματα και μόνοι μας τα διαιωνίζουμε.

Ένα άλλο τρανταχτό παράδειγμα που δείχνει οτι δεν έχουμε κοινωνική ωριμότητα και συνοχή, είναι οι τιμές που μας έχουν επιβάλλει οι πολυεθνικές, τα Super Market και οι εταιρίες κινητής τηλεφωνίας (Για τις εταιρίες κινητής τηλεφωνίας αναφέρομαι μόνο στην αγορά συσκευών). Θα έπρεπε καθημερινά αυτές οι εταιρίες να μποϋκοτάρονται, μέχρις ότου καταλάβουν οτι σε αυτή τη χώρα μπορούν να λειτουργήσουν με το ίδιο ποσοστό κέρδους που έχουν στην Γαλλία, την Γερμανία και την Αγγλία. Μη τα περιμένετε όλα από τους πολιτικούς και τους διοικούντες. Αυτοί είναι λίγοι, έχουν ονοματεπώνυμο και είναι εύκολο οι εταιρίες να τους προσεγγίσουν (με οτι αυτό συνεπάγεται). Εμείς έχουμε την δύναμη να αλλάξουμε τα πράγματα.

Οργανωθείτε σε μικρές τοπικές ομάδες και διεκδικήστε σε τοπικό επίπεδο. Μην περιμένετε να συννενοηθούμε όλοι μαζί. Δεν πρόκειται να συμβεί ποτέ. Η δύναμή σας βρίσκεται στις καταναλωτικές σας συνήθειες
. Και εξηγώ : Πόσες φορές κάνετε ψώνια Super Market από την περιοχή σας και πόσες από άλλη περιοχή; Η απάντηση είναι προφανής. Σπάνια ψωνίζετε από άλλη περιοχή. Αυτό όμως επίσης σημαίνει, οτι σπάνια έρχονται να ψωνίσουν στην περιοχή σας, από άλλες περιοχές. Άρα τα Super Market βασίζονται σε ένα συντριπτικό ποσοστό στην τοπική κοινωνία. Αρκεί λοιπόν η οργάνωση της τοπικής κοινωνίας για να επιτευχθούν οι στόχοι. Μποϋκοτάρετε σε τοπικό επίπεδο (όχι πηγαίνοντας να ψωνίσετε σε άλλες περιοχές ή ψωνίζοντας τις διπλάσιες ποσότητες την επόμενη μέρα. Τα Super Market έχουν τόσο μεγάλο δίκτυο καταστημάτων που αν κάνετε κάτι από τα δύο, δεν θα έχουν καμία μείωση στην κερδοφορία τους. Και το ξέρουν αυτό.)

Αυτό που χρειάζεται να κάνετε, είναι να πάψετε να αγοράζετε ακριβά προϊόντα για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα. Ψάξτε τις καλύτερες προσφορές και ενημερώστε τις ομάδες που ανήκετε. Κάνετε τιμοληψίες και επιλέξτε την φθηνότερη προσφορά. Η πληροφορία είναι το πάν. Και μόνος του, κανένας δεν προλαβαίνει να τα κάνει όλα αυτά. Αν όμως υπάρχουν ομάδες που τα μέλη της έχουν διακριτούς ρόλους, τότε η κατάσταση θα διευκολύνονταν αρκετά.


Ας οργανωθούμε λοιπόν και με μικρά και σταθερά βήματα, ας γίνουμε μια κοινωνία συνοχής και αλληλεγγύης. Μια κοινωνία δίκαιη. ( Μου διαφεύγει ποιος το έχει πεί, αλλά δεν θα μπορούσα πιο πετυχημένα να συνοψίσω όλα τα παραπάνω σε μια φράση : "Η επιτυχία μιας κοινωνίας, φαίνεται από τον τρόπο με τον οποίο συμπεριφέρεται, στον χειρότερό της πολίτη."). Την κρίση της δικής μας κοινωνίας την αφήνω σε εσάς.

Και φτάνουμε στο κομμάτι των κυβερνήσεων. Καθημερινά ακούμε όλοι μας για τον πληθωρισμό. Ονομάζεται δομικός πληθωρισμός. Είναι ο πληθωρισμός που μας ανακοινώνουν κάθε λίγο και λιγάκι από τα δελτία ειδήσεων. Ο πληθωρισμός που τόσα χρόνια προσπαθούμε να τιθασεύσουμε κάτω από το 3% (Όταν το επίπεδο των τιμών αυξάνεται γρήγορα σε όλη τη διάρκεια ενός οικονομικού κύκλου τότε έχουμε δομικό πληθωρισμό. Ο δομικός πληθωρισμός εμφανίζεται όταν το δημόσιο, οι επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά προσπαθούν να ζήσουν πέρα απ’ότι τους επιτρέπουν τα μέσα τους, και έχουν την δυνατότητα να δανείζονται ώστε οι δαπάνες τους να υπερσκελίζουν τα εισοδήματά τους) και έχει να κάνει με το ποσοστό αύξησης του δανεισμού. Αν παρόλα αυτά ξοδεύεις χρήματα, από το κομπόδεμα που έχεις κάνει για τα γεράματα και δεν δανείζεσαι, δεν συμβάλλεις στην αύξηση του δομικού πληθωρισμού. Και όμως μόνο για αυτόν μας μιλάνε. (Δεν λέω οτι δεν είναι σημαντικό στοιχείο, αλλά υπάρχουν και άλλα εξίσου σημαντικά.)

Τα τρόφιμα και οι αυξήσεις σε αυτά (καθώς και σε άλλες κατηγορίες, όπως για παράδειγμα Ένδυση, Ποτά, Υγεία, Μεταφορές Επικοινωνίες, Στέγαση, Αναψυχή, Εκπαίδευση, Ψυχαγωγία, Διαρκή Αγαθά και Λοιπά Αγαθά και Επικοινωνίες), υπολογίζονται στον ΔΤΚ (Δείκτης Τιμών Καταναλωτή. Δείτε εδω τί είναι και πώς υπολογίζεται) (Στοιχεία : Εδώ )

Το μεγαλύτερο όμως λάθος κατά τη γνώμη μου, στον υπολογισμό του ποσοστού της ετήσιας αύξησης του ΔΤΚ (Δείκτης Τιμών Καταναλωτή) που ανακοινώνεται, γίνεται με την χρήση του “συντελεστή βάρους” ή αλλιώς “σταθμίσεις ΕΟΠ”. Τί είναι η στάθμιση ΕΟΠ και τί μπορέι να μας δείξει; (Στοιχεία : Εδώ ) Διαβάστε το παρακάτω παράδειγμα και θα καταλάβετε :

Η “ στάθμιση ΕΟΠ” λοιπόν είναι ένας συντελεστής βαρύτητας για κάθε προϊόν, που συμμετέχει στο καλάθι της νοικοκυράς. Πείτε λοιπόν οτι έχουμε μόνο δύο προϊόντα σε μια χώρα. Ακραίο παράδειγμα θα μου πείτε, αλλά μας κάνει για να καταλάβετε τον μηχανισμό. Ας δεχθούμε λοιπόν οτι έχουμε, μόνο ψωμί και κουστούμια Armani. Επίσης ας δεχθούμε οτι καθένας μας χαλάει τα ίδια λεφτά για ψωμί και για κουστούμια Armani. Επίσης ας δεχτούμε οτι η αύξηση στην τιμή του ψωμιού (δηλαδή η αύξηση στον ΔΤΚ (Δείκτης Τιμών Καταναλωτή)) είναι 60% (ακραίο νούμερο που χρησιμοποιείται για τους σκοπούς του παραδείγματος) το χρόνο και στα κουστούμια Armani 3%. Τέλος ας δεχθούμε οτι η θέλουμε να παρουσιάσουμε ετήσια αύξηση ΔΤΚ (Δείκτης Τιμών Καταναλωτή) μέχρι 3,6%. Πώς μπορούμε να το πετύχουμε; Θα δώσουμε στάθμιση ΕΟΠ 0.99 (ακραίο νούμερο που χρησιμοποιείται για τους σκοπούς του παραδείγματος) στα κουστούμια Armani και στάθμιση ΕΟΠ 0.01 (ακραίο νούμερο που χρησιμοποιείται για τους σκοπούς του παραδείγματος) στο ψωμί. Άρα η τελική ετήσια αύξηση στον ΔΤΚ (Δείκτης Τιμών Καταναλωτή) θα είναι : 0.01*60% + 0.99*3% = 0.6% + 2.97% = 3.57% . Βέβαια ακολουθώντας αυτή την τακτική σε 10 χρόνια πιθανόν να πεθάνεις στην πείνα, αλλά στο κάτω-κάτω, όλοι μια μέρα θα πεθάνουμε......Τουλάχιστον στην κηδεία μας θα φοράμε ωραίο κουστούμι........

Επίσης από επίσημες μελέτες, έχει βρεθεί οτι όσο μικρότερο είναι το εισόδημα κάποιου, τόσο μεγαλύτερο είναι το ποσοστό του εισοδήματός του, που δαπανά για αυτά τα αγαθά. (Για παράδειγμα μια φτωχή οικογένεια δαπανά τουλάχιστον το 70% του εισοδήματός της για φαγητό και ένδυση, ενώ μια πλούσια οικογένεια, δαπανά περίπου το 30%). Αυτό σημαίνει οτι οι συντελεστές που προανέφερα (βέβαια για τα παραδείγματα, χρησιμοποίησα ακραία νούμερα), είναι δίκαιοι και βεβαίως έχουν επαφή με την πραγματικότητα μόνο για μια μέση ομάδα. (Δείτε εδώ) .

Η συγκεκριμένη μελέτη υπάρχει και στην Τράπεζα της Ελλάδος). Άρα οι φτωχοί γίνονται φτωχότεροι και το ποσοστό των φτωχών αυξάνεται με γεωμετρικό ρυθμό. (Από επίσημα πλέον στοιχεία της Eurostat το 40% (2.000.000) των Ελλήνων (Αναφέρομαι στο εργατικό δυναμκό - Περίπου 5.000.000 Έλληνες) έχουν εισοδήματα που είναι κάτω από το όριο της φτώχειας. Δηλαδή κάτω από 5.910 ευρώ ετησίως για ένα άτομο, ενώ για ένα νοικοκυριό τεσσάρων ατόμων, κάτω από 12.411 ευρώ ετησίως). Αυτό βέβαια παρατηρείται και σε παγκόσμια κλίμακα (δηλαδή η αύξηση του ποσοστού των ατόμων που ζούν κάτω από το όριο της φτώχειας) όμως αυτό που είναι ανησυχητικό για την χώρα μας είναι ο ρυθμός με τον οποίο αυξάνεται αυτό το ποσοστό. Συγκεκριμένα το 2006 το αντίστοιχο ποσοστό στο εργατικό δυναμικό,ήταν 20,1%. Δηλαδή μια αύξηση του 100% (1.000.000 Έλληνες επιπλέον ή το 9% του πληθυσμού της χώρας) σε 2 χρόνια.

Ένα τελευταίο σημείο που θα ήθελα να θίξω, είναι ο τρόπος με τον οποίο γίνονται οι τιμοληψίες. Οι τιμοληψίες θα έπρεπε να γίνονται σε εβδομαδιαία βάση στις λαϊκές, ενώ για όλους τους υπόλοιπους, θα πρέπει να φτιαχτεί η υποδομή ( αρκετοί την έχουν ήδη), ώστε οι τιμές από τα Super Market, τα βενζινάδικα και όλα τα καταστήματα να υποβάλλονται σε καθημερινή βάση. Έτσι δεν θα αποκρύπτεται μια ενδιάμεση αύξηση τιμών. Και εξηγώ : Ας δεχθούμε οτι η τιμοληψία γίνεται κάθε 1, 3 και 6 μήνες. Ας διαλέξουμε το παράδειγμα των 6 μηνών. Αν στην πρώτη μέτρηση, η τιμή ήταν 100 ευρώ και στην δεύτερη 101,5 ευρώ, τότε η αύξηση θα είναι 1,5%. Τί μπορεί να έχει συμβεί; Για όλο το εξάμηνο, πλήν του μήνα μετά την πρώτη μέτρηση και του μήνα πρίν την δεύτερη μέτρηση, η τιμή να είναι 104 ευρώ. Δηλαδή για τους 6 μήνες η τιμή να ήταν ανα μήνα : 100, 104, 104, 104, 104, 101,5 . Τότε η πραγματική μέση τιμή για τον καταναλωτή είναι : (100+104+104+104+104+101,5)/6 = 102,9 ευρώ και άρα η αύξηση είναι 2,9% και οχί 1,5%. Ευτυχώς για εμάς διανύουμε το 2009, όπου η τεχνολογία, μπορεί να δώσει λύση σε αυτού του είδους τα προβλήματα. Αρκεί να υπάρχει πολιτική βούληση.

Η εκτίμησή μου είναι οτι η μέση ετήσια αύξηση στα ευρείας κατανάλωσης προϊόντα είναι 9-10%, τα τελευταία 7 χρόνια. Δηλαδή μια οικογένεια πληρώνει στην καθημερινότητά της 82-95% περισσότερα χρήματα από ότι το 2000 (Τα επίσημα στοιχεία μετά από τους υπολογισμούς βάσης μιλάνε για 62%). Βεβαίως οι μισθοί δεν ακολούθησαν την ίδια εξελικτική πορεία...

Με βάση τα παραπάνω γίνεται κατανοητό, οτι ο τρόπος υπολογισμού των σταθμίσεων ΕΟΠ, θα πρέπει να λάβει υπόψιν και την εισοδηματική κατανομή των Ελλήνων πολιτών, καθώς επίσης και να γίνει μια σοβαρή μελέτη ( η οποία επίσης θα συμπεριληφθεί στον υπολογισμό) για την ακριβή διάθεση του εισοδήματος (σε ποσοστά), για όλες τις εισοδηματικές ομάδες. Τέλος θα πρέπει να αυτοματοποιηθούν και να γίνονται σε ημερήσια βάση οι τιμοληψίες από Super Market, βενζινάδικα και λοιπά καταστήματα, ενώ στις λαϊκές θα πρέπει να εντατικοποιηθούν οι τιμοληψίες, μέσω της συνεργασίας των δήμων και του Υπουργείου Ανάπτυξης. Μόνο τότε θα αποκαλυφθεί η πραγματικότητα και βεβαίως οι κυβερνήσεις (όσες τουλάχιστον το επιθυμούν) θα έχουν στα χέρια τους ένα εργαλείο, για να εφαρμόζουν πετυχημένες παρεμβατικές πολιτικές, οι οποίες θα θωρακίζουν την ανταγωνιστικότητα των οικονομιών τους και παράλληλα θα προστατεύουν το εισόδημα των αδύναμων κοινωνικών ομάδων.

Κάποιος λοιπόν δεν έκανε - κάνει σωστά την δουλειά του. Σίγουρα οι ηγέτες μας, που δε νομοθετούν υπέρ μας, παρόλο που γι’αυτό τους εκλέγουμε. Έπειτα οι τραπεζίτες, οι οποίοι τυφλωμένοι από το πάθος του εύκολου πλουτισμού, ξέχασαν οτι η βάση της οικονομίας αποτελείται από απλούς ανθρώπους και φρόντισαν να τους εξαθλιώσουν οικονομικά. Τέλος εμείς οι ίδιοι, οι οποίοι επιλέξαμε την εύκολη λύση, φορτώνοντας όλα μας τα προβλήματα σε λάθη τρίτων και δεν αναλάβαμε ποτέ τις προσωπικές μας ευθύνες.

Το άμεσο επακόλουθο όλων των παραπάνω, το παρακολουθείτε στην σούπερ ντούπερ πλάσμα ή υγρών κρυστάλλων τηλεόρασή σας, στο σούπερ ντούπερ σπίτι σας, που αγοράσατε με την ευγενική χορηγία κάποιας τράπεζας, υποθηκεύοντας το υπόλοιπο της ζωής σας για να ξεπληρώσετε το χρέος. Και τώρα δυστυχώς ή σε λίγο από τώρα, θα συνειδητοποιήσετε, οτι το σπίτι που πήρατε 250000 ευρώ (και που για να το ξεπληρώσετε θα χρειαστεί να δώσετε 470000 ευρώ σε 25-30 χρόνια) σε λίγο καιρο θα στοιχίζει 150000. Και βεβαίως οι κύριοι υπεύθυνοι για όλη αυτή την κατάσταση τροφοδοτούνται με χρήμα, (με την πρόφαση, οτι αν δεν χρηματοδοτηθούν, το σύστημα θα καταρρεύσει) για να συνεχίσουν την διαιώνιση του συστήματος που μας οδήγησε στην κατάρρευση. Αλήθεια, υπάρχει καμία λογική σε αυτό;

Υπάρχει καμία λογική στο γεγονός, οτι θα κληθούμε στα επόμενα χρόνια, να πληρώσουμε υπέρογκα ποσά φορολογίας, προκειμένου να σώσουμε τις ιδιωτικές τράπεζες; Δεν θυμάμαι στα 32 μου χρόνια κάποιο πρωϊ, να χτυπάει το κουδούνι μου και ανοίγοντας, να βλέπω έναν τραπεζίτη να μου δίνει μια βαλίτσα χρήματα, από τα υπερκέρδη που συσσώρευαν οι τράπεζες τόσα χρόνια. Ούτε θυμάμαι κανέναν τραπεζίτη να σου δίνει δανεικά χωρίς να χρειαστεί να υποθηκεύσεις κάτι. Οπότε αν είναι να τους δανείσω τα λεφτά μου, τώρα που με έχουν ανάγκη, ας το κάνουμε σωστά και ας τις κρατικοποιήσουμε πλήρως.

Και κάτι ακόμη. Από πότε τα κράτη χρειάζεται να δανείζονται χρήματα από τις τράπεζες με την έκδοση ομολόγων, πληρώνοντας τόκο στις τράπεζες; Από πότε αφήσαμε ολόκληρα κράτη να γίνουν πελάτες των τραπεζών; Απο πότε αφήσαμε να υποθηκευτεί με τόσο άσχημο τρόπο το μέλλον μας; Εγώ ήξερα οτι όποτε το κράτος χρειάζεται χρήματα, τα τυπώνει στο Νομισματοκοπείο. Δεν τα δανείζεται με επιτόκιο από εμπορικές τράπεζες... Θυμάται άραγε κανείς πότε έγινε αυτό; Θυμάται άραγε κανείς πώς έγινε αυτό;

Και για να μην φαίνεται, οτι υποστηρίζω πως με το κόψιμο χρήματος, δεν υπάρχουν προβλήματα, να πώ οτι προφανώς και υπάρχουν προβλήματα και έχουν να κάνουν με πληθωριστικές πιέσεις. Όμως αυτό δεν κάνουν τώρα, για να ανταπεξέλθουν στην κρίση; Χρήμα δεν κόβουν από το πρωί μέχρι το βράδυ; Μόνο που τώρα θα κόψουν χρήμα όχι μόνο για να καλύψουν το ποσό που τους χρειάζετε, αλλά και για να πληρώσουν τους τόκους στις Τράπεζες. Αυτό το χρήμα δεν θα δημιουργήσει πληθωριστικές πιέσεις ή πρόκειται για άλλο μαγικό χρήμα, που δεν δημιουργεί πληθωρισμο;

Το πρόβλημα που υπάρχει είναι διπλό. Με την ανάπτυξη σε αρνητικά πρόσημα, θα έπρεπε τα κράτη να έχουν αποταμιεύσεις, οι οποίες θα τα βοηθούσαν να κάνουν επενδύσεις και να δώσουν νέα κατεύθυνση στην αγορά. Αυτές οι αποταμιεύσεις δεν υπάρχουν. Αντί αποταμιεύσεων, υπάρχουν χρέη, τα οποία τα κράτη προσπαθούν να καλύψουν κόβοντας χρήμα. Η τακτική τους, αυτή με μαθηματική ακρίβεια θα οδηγήσει σε πληθωριστικές πιέσεις και αν δεν είναι προσεκτικοί, θα οδηγηθούν σε υπερπληθωρισμό. Όταν λοιπόν μετά από μια μακρά περίοδο με αρνητική ανάπτυξη, η οικονομία αρχίσει να παίρνει τα πάνω της, θα εμφανιστούν πληθωριστικές (αν όχι υπερπληθωριστικές πιέσεις). Αρα τα χρήματα που θα παίρνεις, θα χάσουν ένα μεγάλο μέρος της αγοραστικής τους δύναμης. Και τότε οι κυβερνήσεις, το μόνο που θα μπορούν να κάνουν για να περιορίσουν το φαινόμενο, θα είναι να αυξήσουν τα επιτόκια. Αλλά για στάσου; Τα επιτόκια δεν τα ρίξανε για να διευκολύνουν τους δανειολήπτες και τις επιχειρήσεις να ξεχρεώσουν; Για να μην αναφέρω την ανάπτυξη, η οποία θα παραμείνει σε μηδενικά επίπεδα, αφού υψηλά επιτόκια, σημαίνουν χαμηλούς ρυθμούς ανάπτυξης. Καταλαβαίνεται το άτοπο της προσέγγισής τους.

Άποψή μου είναι, οτι θα πρέπει οι κυβερνήσεις, να αφήσουν την ελεύθερη αγορά που τόσο υποστήριζαν, όλα αυτά τα χρόνια, να διορθωθεί μόνη της. Θα είναι βίαιη η προσαρμογή, αλλά τουλάχιστον θα είναι γρήγορη. Έπειτα, αφού η αγορά διορθωθεί, μπορούν οι κυβερνήσεις, τα λεφτά που ρίχνουν τώρα σε μια μαύρη τρύπα, να τα επενδύσουν για να δώσουν νέες κατευθύνσεις στις τοπικές τους οικονομίες. Διαφορετικά θα κάνουμε πολλά χρόνια να ξαναδούμε ασπρη μέρα.

Θα κλείσω με μια νότα αισιοδοξίας. Ας μην αντιμετωπίσουμε αυτή την κρίση σαν μια περίοδο δημιουργικής αποδόμησης, αλλά ως μια περίοδο αποδομητικής δημιουργικότητας. Είμαστε η γενιά που θα κληθεί να αντιμετωπίσει τα δυσθεώρητα προβλήματα που έχουν δημιουργηθει (Βλέπε Οικονομία & Περιβάλλον). Ας μην αφήσουμε τη γενιά που τα δημιούργησε, να μας κυβερνά και να μας δείχνει τί πρέπει να κάνουμε για να τα αντιμετωπίσουμε. Δεν πρέπει να τους ακούσουμε. Οι προτάσεις τους, είναι προτάσεις απελπισίας μπροστά στον κίνδυνο να χάσουν τις καλοπληρωμένες θέσεις τους και τις θέσεις εξουσίας. Πείτε όχι στο κατεστημένο. Μας δίνεται μια ευκαιρία, να αποδομήσουμε τους μηχανισμούς που δημιούργησαν το πρόβλημα. Μας δίνεται μια ευκαιρία, να δημιουργήσουμε έναν νέο κόσμο. Αναλάβετε ευθύνες, βγείτε μπροστά, χαράξτε πορεία, αμφισβητήστε. Οι νέοι άνθρωποι είναι το μέλλον της Γης. Ακόμη και αν κάνετε λάθη, ο κόσμος που θα έχετε φτιάξει, θα είναι ένας καλύτερος κόσμος από αυτόν που υπάρχει. Θα είναι ένας κόσμος που θα ανταποκρίνεται καλύτερα στις δικές σας ανάγκες και ευαισθησίες. Ένας κόσμος βασισμένος στην καθαρή ενέργεια. Ένας κόσμος βασισμένος σε ένα οικονομικό μοντέλο βιώσιμο, που σέβεται το περιβάλλον και τους φυσικούς του πόρους. Ένας κόσμος βασισμένος στις πραγματικές ανάγκες του ανθρώπου. Ένας κόσμος όπου ο άνθρωπος θα προστατεύει το περιβάλλον του και δεν θα το καταστρέφει. Ένας κόσμος αρμονίας και ισονομίας.

Οι παραπάνω απόψεις αποτελούν προσωπικές σκέψεις του υπογράφοντος. Δεν αποτελούν προτροπή για υιοθέτηση απόψεων, ενεργειών και συμπεριφορών. Απογορεύεται η πάσης φύσεως ανατύπωση, μέρους ή ολόκληρου του Άρθρου, χωρίς την έγγραφη έγκριση του υπογράφοντος.

* Ο Λάμπρος Μουσελίμης είναι Ηλεκτρολόγος Μηχανικός & Μηχανικός Υπολογιστών Ε.Μ.Π. είναι κάτοχος (MSE) Master of Software Engineering, και κάτοχος (M.Sc.) in Banking and Finance. Δείτε το blog του: http://crisisofeconomy.blogspot.com και επικοινωνήστε μαζί του στην διεύθυνση: lampros.mousselimis@gmail.com.

ΤΟ ΑΡΧΙΚΑ ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΠΑΡΑΚΑΤΩ:

"Ενίοτε σε κάποιες γενιές ανθρώπων, δίνεται η ευκαιρία να κάνουν μεγάλα πράγματα.
Ίσως αυτή η γενιά, να είναι η δική σας...."
Νέλσον Μαντέλα 2005

Το συγκεκριμένο άρθρο, δεν αφορά μόνο μια μελέτη για τους λόγους που οδηγηθήκαμε στην κρίση. Αφορά και μια προσπάθεια να εντοπίσουμε προκαταβολικά, προβλήματα που θα προκύψουν από την κρίση αλλά και προβλήματα που θα προκύψουν από την λάθος θεώρηση των πραγμάτων, από τις εκάστοτε κυβερνήσεις, σε παγκόσμιο επίπεδο. Όσο πιο γρήγορα εντοπίσουμε το πρόβλημα, τόσο περισσότερο χρόνο έχουμε για να το αντιμετωπίσουμε.

Ας ξεκινήσουμε με μια απλή διαπίστωση, που όμως δεν είναι προφανής. Οι γενετικοί λόγοι που έχουν κάνει τον Καπιταλισμό τόσο πετυχημένο οικονομικό σύστημα, είναι οι ίδιοι λόγοι που τον αποδυναμώνουν.
  • Πλεονεξία: “Θέλω να γίνω πλούσιος…” Ποιός από εμάς δεν το έχει σκεφτεί ή δεν έχει προσπαθήσει να ζήσει σαν πλούσιος, παρόλο που δεν είναι; Η πλεονεξία λοιπόν, οδηγεί το σύστημα. Δείτε το παράδειγμα του Χρηματιστηρίου το 1999. Όσοι τουλάχιστον είχαν ασχοληθεί με τα οικονομικά, από κάποιο σημείο και έπειτα, ήξεραν οτι κάτι πηγαίνει λάθος. Και όμως συνέχισαν να επενδύουν χρήματα. Κανείς δεν θέλει να χάσει την ευκαιρία να πλουτίσει. Αυτός όμως ο μηχανισμός δημιουργεί φούσκες και μεγάλη αστάθεια στο Χρηματοοικονομικό σύστημα το οποίο καταρρέει. Στο τέλος αμφισβητείται το ίδιο το σύστημα.

  • Αισιοδοξία: Όλοι πιστεύουν οτι τα εταιρικά τους αποτελέσματα, θα είναι καλύτερα χρόνο με το χρόνο. Ότι οι ρυθμοί ανάπτυξης, θα αυξηθούν ή θα παραμείνουν στα ίδια επίπεδα. Για να εκπληρωθεί όμως αυτός ο στόχος, θα πρέπει να γίνονται συνέχεια όλο και μεγαλύτερες επενδύσεις από την πλευρά των εταιριών. Επομένως από την μία πλευρά έχουμε την αισιοδοξία για κερδοφορία και από την άλλη, η κερδοφορία που κινεί την αγορά, οδηγεί σε αύξηση των επενδύσεων και κατά συνέπεια σε μείωση της κερδοφορίας. Επίσης στατιστικά οδηγούμαστε σε υπερεπένδυση, με σοβαρό κίνδυνο να μην πάρουμε ποτέ πίσω, τα λεφτά που επενδύσαμε. Ειδικά αν βιώσουμε και κάποια οικονομική κρίση, ο κίνδυνος χρεωκοπίας είναι μεγαλύτερος του 95% (δηλ. 95 στις 100 εταιρίες θα κλείσουν) αν οι εταιρίες δεν δείξουν γρήγορα αντανακλαστικά, εγκαταλείποντας μη-επικερδείς δραστηριότητες και κρατώντας μόνο τις επικερδείς.(Με οτι αυτό συνεπάγεται σε απολύσεις.)

  • Άκαμπτη Επιβαλλόμενη Νοοτροπία :
    - Τί θα έκανες αν ήσουν αντιλόπη και έβλεπες ένα λιοντάρι; Θα έτρεχες.
    - Τί θα έκανες αν ήσουν αντιλόπη και έβλεπες ένα θάμνο να κουνιέται; Θα έτρεχες.
    - Τί θα έκανες αν ήσουν αντιλόπη και έβλεπες άλλες αντιλόπες να τρέχουν; Θα έτρεχες.

Δεν μένεις, για να δείς τί θα γίνει. Θα χάσεις. Όσο παράδοξο και αν ακούγεται, οι επενδυτικοί οίκοι (hedge funds) που έβλεπαν το σκάσιμο της φούσκας των .com του 1999 και δεν αγόραζαν μετοχές υψηλής τεχνολογίας για να προστατέψουν τους πελάτες τους, έκλεισαν στους 6 μήνες λόγω έλλειψης πελατών, πολύ πριν προλάβουν να επιβεβαιωθούν. Συμπέρασμα : Όταν όλοι τρέχουν, τρέξε και εσύ. Μόνο έτσι, δεν θα χάσεις. Παρόλο που αυτό νομοτελειακά, οδηγεί σε φούσκες και αποσταθεροποίηση του συστήματος........

Τελικό συμπέρασμα: Πάντα θα έχουμε κρίσεις και χρηματοοικονομικές καταρρεύσεις , εφόσον το οικονομικό σύστημα είναι ο καπιταλισμός. Η συνεχόμενη απαίτηση για ανάπτυξη, οδηγεί σε συνεχόμενα αυξανόμενη κατανάλωση (με παράλληλη μείωση της αποταμίευσης και αύξησης του δανεισμού). Στο τέλος οι πολίτες που αποτελούν την οικονομική βάση της πυραμίδας του πλούτου του καπιταλισμού, δεν έχουν πια χρήματα για να στηρίξουν αυτή την ανάπτυξη και τα πάντα καταρρέουν. Ο καπιταλισμός οδηγεί νομοτελειακά σε καταρρεύσεις.

Απο την άλλη πλευρά υπάρχει τόσο ο κομμουνισμός, όσο και ο σοσιαλισμός σαν οικονομικοκοινωνικά συστήματα. Δεν παράγουν υφέσεις και χρηματοοικονομικές καταρρεύσεις, αλλά δεν παράγουν και οικονομική μεγέθυνση. Έχουν δηλαδή σταθερότητα, αλλά δεν έχουν οικονομική μεγέθυνση. Μεταξύ των τριών, δυστυχώς θα πρέπει να δεχθούμε την αστάθεια του καπιταλισμού. Είναι γραμμένο στα γονίδιά μας.

Τί συνέβει λοιπόν και φτάσαμε ως εδώ; Αρχικά ο καπιταλισμός (Ο οποίος στη σύγχρονη μορφή του, εκπροσωπείται κυρίως από τις τράπεζες και τις πολυεθνικές) μετέτρεψε τον άνθρωπο από αποταμιευτή σε καταναλωτή. Οι μηχανισμοί που χρησιμοποιήθηκαν αναφέρθηκαν πιο πρίν: Πλεονεξία, αισιοδοξία, ματαιοδοξία, άκαμπτη επιβαλλόμενη νοοτροπία και φυσικά διαφήμιση. Όταν όμως ο πρώτος στόχος (δηλαδή της δημιουργίας ενός καταναλωτή με την βοήθεια κυρίως της διαφήμισης) επετεύχθη, είδαν οτι ο κόσμος από το 20% των χρημάτων του, που αρχικά αποταμίευε, συνέχιζε να αποταμιεύει το 10%. Τα μισά λοιπόν λεφτά, έμεναν στον κουμπαρά. Όχι όμως στον δικό τους κουμπαρά. Έπρεπε λοιπόν να βρούν έναν τρόπο, να πείσουν τον κόσμο οτι οι αποταμιεύσεις, τους είναι άχρηστες. Και εδώ έρχονται τα Χρηματιστήρια.

Γιατί λοιπόν να ξεπατώνομαι στην δουλειά μια ολόκληρη ζωή, για να βάλω κάποια χρήματα στην άκρη. Μπορώ τώρα να περνάω καλά, ξοδεύοντάς τα για να διασκεδάσω και να κρατήσω λίγα για να παίξω χρηματιστήριο ( στο οποίο θα κερδίσω εκατομμύρια σε μικρό χρονικό διάστημα) και να λύσω το οικονομικό μου πρόβλημα για πάντα. Όμως κανείς δεν τους είχε πεί οτι στο χρηματιστήριο χάνεις κιόλας. Και χάνεις, επειδή η πλεονεξία σου είναι αυτή που θα δημιουργήσει την φούσκα. Ξέχασα να αναφέρω οτι ήδη έχουν ξεκινήσει να δίνονται τα περίφημα μπόνους των στελεχών......Φτάσαμε λοιπόν στην γενιά των υπερκαταναλωτών. Στο τέλος αφού κανείς δεν είχε πλέον αποταμιεύσεις, οι τράπεζες ανέλαβαν το ρόλο του “φίλου” σου, του ”άνθρωπού” σου.

Εδώ έκανε την εμφάνισή της, η απληστία των τραπεζιτών. Πιστωτικές κάρτες, διακοποδάνεια, εορτοδάνεια, δάνεια γάμου, δάνεια για τον νέο επιχειρηματία (παρόλο που με στατιστικές μελέτες 7 στις 10 νέες εταιρίες κλείνουν όταν η οικονομία πηγαίνει καλά – για το τί γίνεται όταν η οικονομία δεν πηγαίνει καλά, προαναφέρθηκα), στεγαστικά δάνεια και άλλα εξωτικού τύπου δάνεια, συγχωρήστε με που δεν τα θυμάμαι όλα, δόθηκαν χωρίς μέτρο προς όλες τις κατευθύνσεις. Το χειρότερο ήταν, οτι δεν εξασφάλισαν σε ποιούς τα έδιναν. Οι τράπεζες δεν προστάτεψαν τον απλό κόσμο, αλλά ούτε και τον εαυτό τους. Δεν έλεγξαν ποτέ τα οικονομετρικά στοιχεία των ατόμων που δάνειζαν, αν είναι δηλαδή σε θέση να τους επιστρέψουν τα χρήματα που δανείστηκαν. Πόσο μάλλον άτομα τα οποία είχαν δανειστεί από όλες τις τράπεζες που υπήρχαν σε ένα κράτος. Στο βωμό του γρήγορου κέρδους και των μπόνους τα τραπεζικά στελέχη ξέχασαν το ρόλο τους, που ήταν η διασφάλιση σταθερότητας στο οικονομικό σύστημα.

Και εκεί ήταν που το παιχνίδι είχε πλέον χαθεί. Ακόμη και αν δεν κατέρρεε η αγορά κατοικίας στις Η.Π.Α. η κατάληξη ήταν προδιαγεγραμμένη. Η φούσκα θα έσκαγε. Δεν γίνεται συνέχεια να ξοδεύουμε χρήματα που δεν έχουμε. Κάποια στιγμή για να δημιουργηθεί πραγματική οικονομία, πραγματικό χρήμα, θα πρέπει να επιστρέψουμε τα χρήματα που δανειστήκαμε. Όταν όμως δεν έχουμε για να τα επιστρέψουμε, τότε δυστυχώς το σύστημα καταρρέει.
Παρόλο που από την φύση μου είμαι αισιόδοξο άτομο θα τολμήσω να κάνω μια πρόβλεψη για την συνέχεια. Η προσγείωση μας στην πραγματικότητα, μόλις έχει αρχίσει. Η κρίση βρίσκεται ακόμη στην αρχή της. Κανένας εν ζωή άνθρωπος δεν θα έχει ξαναβιώσει όσα, θα βιώσουμε εξαιτίας αυτής της κρίσης. Και ο λόγος είναι απλός. Δεν υπάρχουν ικανοί ηγέτες – και αναφέρομαι σε όλη την υφήλιο - που θα μας βγάλουν από την κρίση. Οι ίδιοι που την δημιούργησαν, είναι αυτοί που μας κυβερνούν.

Το τραπεζικό σύστημα προσπαθεί με νύχια και με δόντια να επιβιώσει, μετά τα τραγικά λάθη που έκανε και μας οδήγησε στην σημερινή κατάσταση. Και προσπαθεί να επιβιώσει με οποιοδήποτε τίμημα, αφού ο αγώνας του είναι αγώνας δίχως αύριο. Ερώτηση : Θα εμπιστευόσασταν το μέλλον σας σε κάποιον απελπισμένο; Κι όμως τώρα το κάνουμε. Και κανένας δεν παραπονιέται, γιατί κατά βάθος ξέρουμε, οτι κανένας δεν μας πίεσε να πάρουμε όλες αυτές τις κάρτες και τα δάνεια. Φέρουμε την πλήρη ευθύνη για την σημερινή μας κατάσταση. Είμαστε συμμέτοχοι σε αυτή την κρίση.

Οι ηγέτες που εκλέγαμε για να μας οδηγήσουν σε ένα καλύτερο αύριο, εθελοτυφλούσαν και εκώφευαν καθώς τα εκατομμύρια από τις τράπεζες και τις πολυεθνικές χρηματοδοτούσαν τους προεκλογικούς τους αγώνες. Όμως όλοι εμείς είμασταν αποσχολημένοι με την υπερκατανάλωση για να τα δούμε όλα αυτά. Και τώρα χρωστάμε..... Δεν μπορούμε να διεκδικήσουμε, γιατί φοβόμαστε μήπως χάσουμε την δουλειά μας....των 700 ευρώ. Που θα γίνουν 600, 500, 400....Δυστυχώς αυτή είναι η αλήθεια. Το πάρτυ τελείωσε. Τα επόμενα δύο χρόνια θα δούμε ποσοστά ανεργίας που θα φτάσουν το 16%. Το δημόσιο χρέος θα φτάσει το 110% (μετά την αναθεώρηση). Θα δούμε κόσμο να πεινάει και τα έντονα κοινωνικά φαινόμενα θα γίνουν καθημερινό φαινόμενο. Βίαιες συγκεντρώσεις-πορείες, φόνοι, βία, απαγωγές, ληστείες τραπεζών είναι λίγα από τα φαινόμενα που θα βιώνουμε καθημερινά. Το μόνο που μας σώζει ακόμη στην Ελλάδα, είναι το οικογενειακό μοντέλο (όπου ο γονιός βοηθά τα παιδιά μέχρι μεγάλη ηλικία) και το υψηλό ποσοστό ιδιοκατοίκησης. Ως πότε όμως. Ακόμα και αυτές οι αντοχές φτάνουν στο τέλος τους. Ίσως ήρθε η ώρα για μια νέα γενια οικονομικών μεταναστών.

Όποιοι από εσάς είναι παρατηρητικοί, θα εντόπισαν άλλη μία εγγενή αδυναμία του Καπιταλισμού. Ενώ ο Καπιταλισμός χρειάζεται κεφάλαια, προκειμένου να τα επενδύσει για να πετύχει αυξανόμενους ρυθμούς ανάπτυξης, απαιτεί από τον απλό λαό που αποτελεί τη οικονομική του βάση, όχι μόνο να μην αποταμιεύει, αλλά να δανείζεται χρήματα προκειμένου να έχει να ξοδέψει. Η μακροχρόνια συνέπεια αυτής της τακτικής προφανώς και είναι η κατάρρευση του συστήματος.

Στα παγκόσμια οικονομοτεχνικά μοντέλα όμως, κάτι δεν υπολογίζεται καλά. Ονομάζεται δομικός πληθωρισμός. Είναι ο πληθωρισμός που μας ανακοινώνουν κάθε λίγο και λιγάκι από τα δελτία ειδήσεων. Ο πληθωρισμός που τόσα χρόνια προσπαθούμε να τιθασεύσουμε κάτω από το 3%. Αυτό που λίγοι από εσάς θα ξέρουν, είναι ο τρόπος με τον οποίο οι Κεντρικές Τράπεζες της κάθε χώρας υπολογίζουν τον δομικό πληθωρισμό. Κάθεστε; Αν όχι καθήστε. Θα χρειαστεί πολύ γερά νεύρα για να διαβάσετε τις επόμενες γραμμές.

Η Κεντρική Τράπεζα κάθε κράτους υπολογίζει τον πληθωρισμό, χωρίς να συμπεριλαμβάνει στον υπολογισμό του τις τιμές όλων των προϊόντων τροφίμων, ενέργειας (στην ενέργεια συμπεριλαμβάνεται και το πετρέλαιο) και υπολογιστών. Το αντιλαμβάνεστε; Ακόμη και αν όλα τα νωπά τρόφιμα, το πετρέλαιο, η βενζίνη και οι υπολογιστές αυξηθούν 500%, ο δομικός πληθωρισμός θα μείνει σταθερός. Τα τρόφιμα και οι αυξήσεις σε αυτά (καθώς και σε άλλες κατηγορίες, όπως για παράδειγμα Ένδυση, Ποτά, Υγεία, Μεταφορές Επικοινωνίες, Στέγαση, Αναψυχή, Εκπαίδευση, Ψυχαγωγία, Διαρκή Αγαθά και Λοιπά Αγαθά και Επικοινωνίες), υπολογίζονται στον ΔΤΚ (Δείκτης Τιμών Καταναλωτή) (δείτε τα στοιχεία εδώ).

Και η εύλογη ερώτηση είναι η εξής : Αν δεν συμπεριλαμβάνονται όλα αυτά στον υπολογισμό του, τί στο καλό παλεύουν όλον αυτό τον καιρό να κρατήσουν κάτω από το 3%; Την αύξηση στο κόστος παροχής υπηρεσιών και την αύξηση στο κόστος εργασίας, είναι καποιες από τις απαντήσεις. Τί σημαίνει αυτό; Οτι παρόλο που τις κυβερνήσεις δεν τις ενδιαφέρει, αν κάθε μέρα πληρώνετε περισσότερα για να αγοράσεται είδη πρώτης ανάγκης και να βάλετε βενζίνη στο αυτοκίνητό σας, τις ενδιαφέρει μην αυξηθούν οι μισθοί σας πάνω από 3% το χρόνο.
Το χειρότερο όμως “μαγείρεμα” στον ΔΤΚ (Δείκτης Τιμών Καταναλωτή) που ανακοινώνεται, γίνεται με την χρήση του “συντελεστή βάρους” ή αλλιώς “σταθμίσεις ΕΟΠ”. Τί είναι η στάθμιση ΕΟΠ και τί μπορεί να μας δείξει γι’αυτούς που μας κυβερνούν; (Στοιχεία εδώ). Διαβάστε το παρακάτω παράδειγμα και θα καταλάβετε (Σημείωση: Αν έχετε κάνει το λάθος να σηκωθείτε, ξανακαθήστε, γιατί δεν θα αντέξετε την συγκίνηση.)

Η “ στάθμιση ΕΟΠ” λοιπόν είναι ένας συντελεστής για κάθε προϊόν, που ανάλογα με τα νούμερα που θέλει να παρουσιάσει η κάθε κυβέρνηση, τον μεταβάλλει, ώστε τελικά να της βγούν τα νούμερα που θέλει. Πείτε λοιπόν οτι έχουμε μόνο δύο προϊόντα σε μια χώρα. Ακραίο παράδειγμα θα μου πείτε, αλλά μας κάνει για να καταλάβετε τον μηχανισμό. Ας δεχθούμε λοιπόν οτι έχουμε, μόνο ψωμί και κουστούμια Armani. Επίσης ας δεχθούμε οτι καθένας μας χαλάει τα ίδια λεφτά για ψωμί και για κουστούμια Armani. Επίσης ας δεχτούμε οτι η αύξηση στην τιμή του ψωμιού (δηλαδή η αύξηση στον ΔΤΚ (Δείκτης Τιμών Καταναλωτή)) είναι 60% το χρόνο και στα κουστούμια Armani 3%. Τέλος ας δεχθούμε οτι η κυβέρνηση θέλει να παρουσιάσει ΔΤΚ (Δείκτης Τιμών Καταναλωτή) μέχρι 3,6%. Πώς μπορεί να το πετύχει; Θα δώσει στάθμιση ΕΟΠ 0.99 στα κουστούμια Armani και στάθμιση ΕΟΠ 0.01 στο ψωμί. Άρα ο τελικός ΔΤΚ (Δείκτης Τιμών Καταναλωτή) θα είναι : 0.01*60% + 0.99*3% = 0.6% + 2.97% = 3.57% Βέβαια μια τέτοια κυβέρνηση δεν νοιάζεται για το αν θα πεθάνεις στην πείνα, αλλά στο κάτω-κάτω, όλοι μια μέρα θα πεθάνουμε......Τουλάχιστον στην κηδεία μας θα φοράμε ωραίο κουστούμι........

Έτσι όμως δημιουργείται ένα τεράστιο πρόβλημα. Αν οι αυξήσεις των προϊόντων είναι μεγαλύτερες από τις αυξήσεις μισθών που παίρνουμε, τότε κάθε χρόνο που περνάει, γινόμαστε φτωχότεροι. Επίσημα στοιχεία δεν υπάρχουν ούτε για τον πραγματικό πληθωρισμό, ούτε για τους “μαγικούς συντελεστές” , για να μην πώ οτι αποτελούν επτασφράγιστο μυστικό (γιατί άραγε;;;), αλλά η εκτίμησή μου είναι οτι η μέση ετήσια αύξηση στα ευρείας κατανάλωσης προϊόντα είναι 9-10%, τα τελευταία 7 χρόνια. Δηλαδή μια οικογένεια πληρώνει στην καθημερινότητά της 82-95% περισσότερα χρήματα από ότι το 2000 (Τα επίσημα στοιχεία μετά από τους υπολογισμούς βάσης μιλάνε για 62%). Βεβαίως οι μισθοί δεν ακολούθησαν την ίδια εξελικτική πορεία... Επίσης από επίσημες μελέτες, έχει βρεθεί οτι όσο μικρότερο είναι το εισόδημα κάποιου, τόσο μεγαλύτερο είναι το ποσοστό του εισοδήματός του, που δαπανά για αυτά τα αγαθά. Άρα οι φτωχοί γίνονται φτωχότεροι και το ποσοστό των φτωχών αυξάνεται με γεωμετρικό ρυθμό.

Προφανώς κάποιος δεν κάνει σωστά την δουλειά του. Σίγουρα οι ηγέτες μας, που δε νομοθετούν υπέρ μας, παρόλο που γι’αυτό τους εκλέγουμε. Έπειτα οι τραπεζίτες, οι οποίοι τυφλωμένοι από το πάθος του εύκολου πλουτισμού, ξέχασαν οτι η βάση της οικονομίας αποτελείται από απλούς ανθρώπους και φρόντισαν να τους εξαθλιώσουν οικονομικά. Το άμεσο επακόλουθο όλων των παραπάνω, το παρακολουθείτε στην σούπερ ντούπερ πλάσμα ή υγρών κρυστάλλων τηλεόρασή σας, στο σούπερ ντούπερ σπίτι σας, που αγοράσατε με την ευγενική χορηγία κάποιας τράπεζας, υποθηκεύοντας το υπόλοιπο της ζωής σας για να ξεπληρώσετε το χρέος. Και τώρα δυστυχώς ή σε λίγο από τώρα, θα συνειδητοποιήσετε, οτι το σπίτι που πήρατε 250000 ευρώ (και που για να το ξεπληρώσετε θα χρειαστεί να δώσετε 470000 ευρώ σε 25-30 χρόνια) σε λίγο καιρο θα στοιχίζει 150000. Και βεβαίως οι κύριοι υπεύθυνοι για όλη αυτή την κατάσταση τροφοδοτούνται με χρήμα, (με την πρόφαση, οτι αν δεν χρηματοδοτηθούν, το σύστημα θα καταρρεύσει) για να συνεχίσουν την διαιώνιση του συστήματος που μας οδήγησε στην κατάρρευση.

Αλήθεια, υπάρχει καμία λογική σε αυτό; Υπάρχει καμία λογική στο γεγονός, οτι θα κληθούμε στα επόμενα χρόνια, να πληρώσουμε υπέρογκα ποσά φορολογίας, προκειμένου να σώσουμε τις ιδιωτικές τράπεζες; Δεν θυμάμαι στα 32 μου χρόνια κάποιο πρωϊ, να χτυπάει το κουδούνι μου και ανοίγοντας, να βλέπω έναν τραπεζίτη να μου δίνει μια βαλίτσα χρήματα, από τα υπερκέρδη που συσσώρευαν οι τράπεζες τόσα χρόνια. Ούτε θυμάμαι κανέναν τραπεζίτη να σου δίνει δανεικά χωρίς να χρειαστεί να υποθηκεύσεις κάτι. Οπότε αν είναι να τους δανείσω τα λεφτά μου, τώρα που με έχουν ανάγκη, ας το κάνουμε σωστά και ας τις κρατικοποιήσουμε πλήρως.

Και κάτι ακόμη. Από πότε τα κράτη χρειάζεται να δανείζονται χρήματα από τις τράπεζες με την έκδοση ομολόγων, πληρώνοντας τόκο στις τράπεζες; Από πότε αφήσαμε ολόκληρα κράτη να γίνουν πελάτες των τραπεζών; Απο πότε αφήσαμε να υποθηκευτεί με τόσο άσχημο τρόπο το μέλλον μας; Εγώ ήξερα οτι όποτε το κράτος χρειάζεται χρήματα, τα τυπώνει στο Νομισματοκοπείο. Δεν τα δανείζεται με επιτόκιο από εμπορικές τράπεζες... Θυμάται άραγε κανείς πότε έγινε αυτό;

Θα κλείσω με μια νότα αισιοδοξίας. Ας μην αντιμετωπίσουμε αυτή την κρίση σαν μια περίοδο δημιουργικής αποδόμησης, αλλά ως μια περίοδο αποδομητικής δημιουργικότητας. Είμαστε η γενιά που θα κληθεί να αντιμετωπίσει τα δυσθεώρητα προβλήματα που έχουν δημιουργηθει (Βλέπε Οικονομία & Περιβάλλον). Ας μην αφήσουμε τη γενιά που τα δημιούργησε, να μας κυβερνά και να μας δείχνει τί πρέπει να κάνουμε για να τα αντιμετωπίσουμε. Δεν πρέπει να τους ακούσουμε. Οι προτάσεις τους, είναι προτάσεις απελπισίας μπροστά στον κίνδυνο να χάσουν τις καλοπληρωμένες θέσεις τους και τις θέσεις εξουσίας. Πείτε όχι στο κατεστημένο.

Μας δίνεται μια ευκαιρία, να αποδομήσουμε τους μηχανισμούς που δημιούργησαν το πρόβλημα. Μας δίνεται μια ευκαιρία, να δημιουργήσουμε έναν νέο κόσμο. Αναλάβετε ευθύνες, βγείτε μπροστά, χαράξτε πορεία, αμφισβητήστε. Οι νέοι άνθρωποι είναι το μέλλον της Γης. Ακόμη και αν κάνετε λάθη, ο κόσμος που θα έχετε φτιάξει, θα είναι ένας καλύτερος κόσμος από αυτόν που υπάρχει. Θα είναι ένας κόσμος που θα ανταποκρίνεται καλύτερα στις δικές σας ανάγκες και ευαισθησίες. Ένας κόσμος βασισμένος στην καθαρή ενέργεια. Ένας κόσμος βασισμένος σε ένα οικονομικό μοντέλο βιώσιμο, που σέβεται το περιβάλλον και τους φυσικούς του πόρους. Ένας κόσμος βασισμένος στις πραγματικές ανάγκες του ανθρώπου. Ένας κόσμος όπου ο άνθρωπος θα προστατεύει το περιβάλλον του και δεν θα το καταστρέφει. Ένας κόσμος αρμονίας και ισονομίας.

Οι παραπάνω απόψεις αποτελούν προσωπικές σκέψεις του υπογράφοντος. Δεν αποτελούν προτροπή για υιοθέτηση απόψεων, ενεργειών και συμπεριφορών. Απογορεύεται η πάσης φύσεως ανατύπωση, μέρους ή ολόκληρου του Άρθρου, χωρίς την έγγραφη έγκριση του υπογράφοντος.

* Ο Λάμπρος Μουσελίμης είναι Ηλεκτρολόγος Μηχανικός & Μηχανικός Υπολογιστών Ε.Μ.Π. είναι κάτοχος (MSE) Master of Software Engineering, και κάτοχος (M.Sc.) in Banking and Finance. Δείτε το blog του: http://crisisofeconomy.blogspot.com και επικοινωνήστε μαζί του στην διεύθυνση: lampros.mousselimis@gmail.com.

[Photo credit: i-stock: 000007358300]

Stumble Upon Toolbar

5 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Δεν ξέρω ρε παιδιά, πάντως εμένα αυτό το άρθρο με τρομάζει λίγο. Μου κάνει λίγο "Αρμαγεδών".

Ανώνυμος είπε...

Φίλε "επιχειρείν" (δε ξέρω το πραγματικό σου όνομα φυσικά), σε συμπαθώ γιατί είσαι άτομο με ενέργεια και αισιοδοξία. Προσπαθώ κι εγώ να είμαι στο ίδιο μοτίβο και εν μέρει τα καταφέρνω -όλο και πιο δύσκολα όμως-.

Άρχισα κι εγώ πρόσφατα να ψάχνομαι με την οικονομία, σαν μηχανισμό κι όχι σαν κοινωνική λειτουργία και.. βρήκα πάρα πολλά θαυματουργά που συμβαίνουν σε εκείνον τον κόσμο.
Πιστεύω κι εγώ στην κατάρρευση του τρέχοντος συστήματος, κάτι που θα γίνει με πολλές πληγές και πόνο, οπισθοδρόμηση, απώλεια περιουσιών.. και έχουμε πολλά να δούμε: -άδεια διαμερίσματα, -τόνους τροφίμων δίπλα σε πεινασμένες μάζες, -τεράστια εγκληματικότητα κτλ, και το πιστεύω όχι επειδή το προέβλεψε ο Μαρξ, αλλά γιατί βλέπω καθαρά πως δεν υπάρχει αύριο.
Η κυρίαρχη τάση του νεοφιλελευθερισμού, της υπερ-ελεύθερης αγοράς, του μη-παρεμβατισμού, της -δήθεν- αυτορρύθμισης, του -δήθεν- ανταγωνισμού... μας παραπλάνησαν εξαιρετικά καλά.
Σήμερα, είμαστε στα πρόθυρα της κατάρρευσης και οι -κάθε λογής Ανδριανόπουλοι, Γκαργκάνηδες, προβόπουλοι, αλογοσκούφηδες (φανταστείτε και ονόματα στο διεθνή χώρο)- έχουν ήδη κάνει τη μπάζα τους για τα δύσκολα που έρχονται.

-> Το βασικό πρόβλημα είναι πως η ανάπτυξή μας δημιουργείται από την πιστωτική επέκταση.
-> Το πιο βασικό πρόβλημα είναι πως η δημιουργία του χρήματος δημιουργείται από την πιστωτική επέκταση, και πιο συγκεκριμένα το Χρήμα δημιουργείται από το χρέος, όπως μας λέει το -γνωστό- βίντεο "Money as debt" ( http://www.google.gr/search?q=money+as+debt+greek&ie=utf-8&oe=utf-8&aq=t&rls=org.mozilla:el:official&client=firefox-a ).

Η ιστορία είναι απλή. Το χρήμα δημιουργείται από τη δημιουργία χρεών. Τα χρέη βέβαια, πρέπει να αποπληρωθούν. Τη "στιγμή της δημιουργίας" λοιπόν, δημιουργείται το χρήμα που θα πληρώσει το χρέος, αλλά όχι το χρήμα που θα πληρώσει τον τόκο του χρέους.
Άρα, η μόνη -προσωρινή- λύση είναι ο συνεχής και όλο αυξανόμενος δανεισμός.
ΑΕΝΑΟΣ ΔΑΝΕΙΣΜΟΣ λοιπόν, είναι αυτό που γινόταν τόσα χρόνια, που βλέπουμε ιδιωτικά και δημόσια χρέη να φτάνουν στους ουρανούς.
εγώ θα υπολόγιζα πως με τα χρέη που έχει μόνο η Ελλάδα, θα μπορούσε με σημερινές τιμές να χτιστεί Ουρανοξύστης μέχρι το φεγγάρι τουλάχιστον, αν υπολογίσουμε τα συνολικά χρέη σε 500δις €€€..

Αλλά το όλο πράγμα, έχει μια πτυχή ακόμη. Το χρέος δημιουργεί εξαρτήσεις . Όσο δανείζεσαι θα ζείς, θα έχεις να φάς, να πιείς, να φορέσεις, να κατοικήσεις, να.. αναπνεύσεις! Όταν τελειώσει ο δανεισμός, την επόμενη στιγμή είσαι κιόλας νεκρός!!!
Αυτό το πράγμα, κάποιοι το αντιλήφθηκαν νωρίς νωρίς και άρχισαν να εργάζονται.
Κτίσμα της δικής τους εργασίας είναι η παγκόσμια αυτοκρατορία στην οποία δίνουμε χαράτσι συνεχώς, στην pax americana economica θα έλεγε κανείς...


Για περισσότερα

-> Βίντεο Money as debt
http://www.google.gr/search?q=money+as+debt+greek&ie=utf-8&oe=utf-8&aq=t&rls=org.mozilla:el:official&client=firefox-a

-> Ταινία zeitgeist II addendum
http://video.google.com/videoplay?docid=-7492068823950286254

-> Ταινία zeitgeist I: the movie

-> Ταινία (νεότερη, χωρίς Ελλ. υπότιτλους) Esoteric agenda

-> thomass
http://epicurus2day.blogspot.com

και σε πολλά ακόμη μέρη στο ιντερνετ...
---------

θυμηθείτε: GOD bless america -> -> God=Money

Έχετε υπόψη σας: όσοι προσπάθησαν να "τυπώσουν" κρατικό χρήμα, βρέθηκαν στον τάφο πχ. JFK
εκτός από μία περίπτωση, τους ναζιστές (δεν τους πρόλαβαν στην αρχή, αποτέλεσμα ο Β' ππ)

Ας ελπίσουμε ο θεός (αν υπάρχει) να βάλει το χέρι του!!

Vasilis Pappas είπε...

@agius_epicurus
Φίλε “agius_epicurus” τα video του “zeitgeist” αλλά και το “money as debt” είναι πράγματι πολύ κατατοπιστικά για κάποιον που θέλει να καταλάβει πως λειτουργεί το οικονομικό σύστημα σήμερα (και κατ΄επέκταση το κοινωνικό) και τα προτείνω επίσης ανεπιφύλακτα σε όλους τους φίλους του blog.
Προς αποφυγή παρεξηγήσεων το κείμενο αυτό δεν το έχω γράψει εγώ αλλά ο κος Λάμπρος Μουσελίμης (M.Sc. in Banking and Finance), και πρέπει να σου πω ότι υπάρχουν ορισμένα σημεία στα οποία έχω μερικές ενστάσεις (θα επανέλθω). Όπως επίσης και δεν πιστεύω στην κατάρρευση του τρέχοντος συστήματος, αλλά στον επανακαθορισμό του, στην αναπροσαρμογή του, και στην βελτίωση του ώστε να υπάρξουν όλα αυτά που τώρα ΔΕΝ υπάρχουν και μας οδηγούν στο χείλος του γκρεμού! Το ότι το κράτος θα πρέπει να παρεμβαίνει (..με μέτρο) και να ελέγχει αυστηρά όλο αυτό το σύστημα σαφώς και με βρίσκει σύμφωνο!
Σ'ευχαριστούμε για τα χρήσιμα Links.

@below
Εντάξει “αρμαγεδών” δεν μπορείς να το πείς αλλά σίγουρα σου προκαλεί ανησυχία!! Ο συγγραφέας του κειμένου μας ταρακούνησε λίγο!!

Lampros Mousselimis είπε...

Σαν συγγραφέας του άρθρου, θα ήθελα να κάνω μόνο μια παρατήρηση. Όταν το δολάριο καταρρεύσει σαν νόμισμα, όλα αυτά πλέον δεν θα φαίνονται υπερβολικά σε κανέναν. Αν οι ΗΠΑ, δεν καταλάβουν γρήγορα, οτι με την τακτική που ακολουθούν, οδηγούνται σε υπερ-πληθωρισμό θα έχουν μεγάλα προβλήματα. Και μαζί τους όλοι οι υπόλοιποι. Αυτό που πρέπει να κάνουν είναι ένα πολύ γρήγορο ξεκαθάρισμα, για το ποιές εταιρίες και τράπεζες, αξίζει να σωθούν και ποιές όχι. Εγκαταλείποντας τις προβληματικές και ασχολούμενοι με αυτές που έχουν πραγματική ελπίδα διάσωσης, ίσως μετά από 2 χρόνια καταφέρουν να σταθεροποιήσουν το σύστημα.
Ήδη τεράστια κεφάλαια εγκαταλείπουν τις ΗΠΑ και τοποθετούνται στις χώρες της Ασίας, που υπάρχει πραγματική οικονομία και όγκος πληθυσμού που μπορεί να υποστηρίξει με την εσωτερική κατανάλωση, τις τοπικές επιχειρήσεις και τράπεζες. Στο άρθρο ξέχασα να αναφέρω το σημαντικότερο. Στο βωμό του κέρδους και της επιβίωσης, ο καπιταλισμός ξεχνά τις ευαισθησίες του. Ο χρόνος θα δείξει, αν έχω δίκιο. Μέχρι τότε δυστυχώς θα πρέπει να αποδεχτώ τον τιτλο του καταστροφολόγου. :)

Ανώνυμος είπε...

Φίλε Λαμπρο θα συμφωνίσω μαζίσου 100%.

Τα λεω τόσο καιρό στον Βασίλη και δεν με ακούει.Θεωρω οτι δεν έχουμε δει τίποτα ακόμα.Το "μπαμ" θα είναι τόσο μεγάλο και απο τόσες διαφορετικές πλευρές,ωστε η μόνη λύση να φαίνεται να είναι η αρχικοποίηση του όλου συστήματος.

Θα πρέπει δηλαδή να χαθούν περιουσίες,να διαγραφούν χρέει,να επαναπροσδιοριστεί απο την ΑΡΧΗ η λειτουργια και οι κανόνες του όλου πολιτικού-οικονομικού-κοινωνικού συστήματος.

Ποιός όμως είναι αυτός που θα δεχτεί να χάσει μέρος απο την περιουσία του αν όχι όλη; Φοβάμαι κανείς. Και εκεί θα αρχίσει το πανηγύρι.

Η επόμενη κρίση είναι προ των πυλών και κανείς δεν εχεί κάνει το παραμικρό για να την αντιμετωπίσει. Μιλάω φυσικά για την κατάρευση του ασφαλιστικού συστήματος.Ο χρόνος μετράει αντίστροφα και δεν έχει μείνει και πολύς.

Ας αφήσουμε λοιπόν τον Θεό ήσυχο και ας βγάλουμε ο καθένας απο εμάς το Θεο που έχουμε μέσα μας.