Το blog μεταφέρθηκε!

Θα μεταφερθείτε εντώς 10sec.
Εάν όχι, τότε επισκεφθείτε το
http://epixeirein.gr
και αλλάξτε τα αγαπημένα σας.


My blog has moved!

You should be automatically redirected in 10 seconds. If not, visit
http://epixeirein.gr
and update your bookmarks.

Παρασκευή 28 Νοεμβρίου 2008

Οικονομική Κρίση: Don't Panic

Όλος ο κόσμος ασχολείτε με την κρίση! Βέβαια δεν έχει και άλλη επιλογή αφού είναι το μοναδικό θέμα που “παίζουν” τα κανάλια της TV και οι εφημερίδες. Κάθε βράδυ ειδικοί και λιγότερο ειδικοί (απλά είμαι ευγενικός), μαζεμένοι όλοι μαζί συζητούν πως θα μας βγάλουν από αυτή την δύσκολη κατάσταση.

Πολλοί φίλοι του blog ρωτούν και για την δική μου άποψη, και με αφορμή ένα email που μου απέστειλε ο Κώστας, ιδιοκτήτης μικρής επιχείρησης, θεώρησα σκόπιμο (ως ειδικός ή λιγότερο ειδικός), να πώ και εγώ την γνώμη μου σχετικά με το θέμα (εξάλλου γι’ αυτό δεν είναι τα blogs? -:)

Μπαίνοντας κατευθείαν στο θέμα, θεωρώ ότι έχουμε “υπερεκτιμήσει” την όλη κατάσταση με την κρίση. Δεν θα έρθει το τέλος του κόσμου! Η οικονομία δεν είναι τόσο εύκολο να εξαφανιστεί έτσι όπως μας τα παρουσιάζουνε. Σκεφτείτε ότι τα τελευταία 25 χρόνια έχουν υπάρξει τουλάχιστον 124 χρηματοπιστωτικές κρίσεις ανά τον κόσμο και κανείς δεν έπαθε τίποτα. Συνεχίζουμε κανονικά σαν οικονομία, σαν κοινωνία και σαν ανθρωπότητα!

Όταν έγινε η κατάρρευση των ασιατικών αγορών το 1997, οι Νότιο-Κορεάτες ξεχύθηκαν στους δρόμους της Σεούλ και ξεπουλούσανε τα κοσμήματα τους λόγω υποτίμησης του νομίσματος. Εκεί τότε οι άνθρωποι ζήσανε στιγμές πραγματικού πανικού! Τελικά το ξεπέρασαν και κατάφεραν να ανακάμψουν.

Στις 19 Οκτωβρίου 1987 η Wall Street έχασε 22,7% σε μια ημέρα. Πριν ένα μήνα η Wall Street έχασε 7% σε μια ημέρα. Θυμάστε τι έγινε;; Ο απόλυτος Πανικός. Έτσι όπως παρουσιάστηκε από τα media ήταν όλοι έτοιμοι να τραβήξουν τις καταθέσεις τους από τις τράπεζες! Και σε αυτή την περίπτωση του 1987 οι διεθνής χρηματαγορές κατέρρευσαν αλλά η κρίση ξεπεράστηκε και η ζωή συνεχίστηκε κανονικά.

Δεν θα διαφωνήσω ότι υπάρχει πρόβλημα. Υπάρχει και καλά κάνει και υπάρχει γιατί οι αγορές πρέπει να εκτονώνονται. Δεν μπορεί τα τελευταία 15 χρόνια οι περισσότερες επιχειρήσεις και κυρίως οι πολυεθνικές και οι τράπεζες, να δείχνουν υπέρ-κέρδη συνεχόμενα για όλα τα έτη! Κάπου αυτό θα είχε ένα τέλος και κάποιοι θα έπρεπε να χάσουν. Είναι τα ρίσκα της αγοράς! Και αν κάποιος πρέπει να χρεοκοπήσει επειδή ήτανε κακός επιχειρηματίας και κακός στον τρόπο που αντιμετώπιζε την δουλειά του, καλό θα είναι να χρεοκοπήσει! Αυτό είναι υγεία σε μια αγορά! Δεν είναι πρόβλημα! Είναι σαν ένα “κακό σπυρί” στο μέτωπο γεμάτο πύον έτοιμο να εκραγεί. Θα γίνει καλά μόνο όταν σπάσει !!

Και ερχόμαστε στην Ελλάδα. Μια Χώρα που η οικονομία της στηρίζεται σε εξαιρετικά μεγάλο βαθμό από το κράτος! Και τι εννοώ;;

Εννοώ ότι ένα πολύ μεγάλο μέρος του πληθυσμού είναι Δημόσιοι υπάλληλοι (έχουμε αναλογικά τους περισσότερους σε ολόκληρη την ΕΕ), δάσκαλοι, καθηγητές, συνοριακοί, αστυνόμοι, λιμενικοί, άλλα σώματα ασφαλείας, συμβασιούχοι του δημοσίου, εποχιακό προσωπικό, άτομα με προγράμματα stage κλπ., οι οποίο και πληρώνονται άμεσα από το κράτος. Όλοι αυτοί δεν σταμάτησαν να πληρώνονται λόγω της κρίσης. Το Κράτος λειτουργεί κανονικά και τους πληρώνει όλους κανονικά !! Άρα προς τι όλος αυτός ο πανικός;; Απλά οι περισσότεροι τον τελευταίο καιρό σταμάτησαν να ξοδεύουν χρήματα όπως ξόδευαν και είναι συγκροτημένοι, με τον φόβο ότι θα έρθει κάποια στιγμή η κρίση. Και κάπως έτσι έρχονται μετά και οι κρίσεις !!

Από την άλλη, και η ιδιωτική οικονομία στην Ελλάδα είναι κρατικοδίαιτη. Οι μισές επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα στην Χώρα μας, έχουν ένα μεγάλο μέρος του εισοδήματος τους (ενώ κάποιες εξαρτώνται πλήρως) από το δημόσιο μέσω συμβάσεων και έργων που παίρνουν, είτε από δήμους, είτε από Νομαρχίες, είτε από Υπουργεία και Περιφέρειες, είτε από ένα πλήθος άλλων κρατικών φορέων του ευρύτερου δημοσίου τομέα. Το Κράτος και στην περίπτωση αυτή λειτουργεί κανονικά και τους πληρώνει όλους κανονικά (με τις γνωστές καθυστερήσεις βέβαια όπου όμως ίσχυαν πάντοτε). Άρα ξανά, προς τι όλος αυτός ο πανικός;;

Πρόβλημα υπάρχει, και είναι γεγονός, στις πληρωμές του Κράτους προς τους επενδυτές που έχουν ενταχθεί σε κάποιο πρόγραμμα επιδότησης όπως είναι ο Αναπτυξιακός Νόμος και τα υπόλοιπα πιο μικρά προγράμματα της ΕΕ. Όμως και αυτό ίσχυε πάντοτε, πριν ακόμα έρθει η “κρίση”. Και είναι κάτι γνωστό σε όλους που αποφασίζουν να “μπλέξουν” με κάποιο πρόγραμμα επιδότησης. Άρα ξανά, προς τι όλος αυτός ο πανικός;;

Θεωρώ λοιπόν, και εκφράζω εδώ μια καθαρά προσωπική άποψη, ότι δεν θα πρέπει να αγχωνόμαστε και τόσο με το θέμα της κρίσης. Θα ξεπεραστεί μια μέρα ξαφνικά, όπως ξαφνικά ήρθε. Εσείς ασχοληθείτε με την επιχείρηση σας και τους πελάτες σας που έχουν ανάγκη από αξιόπιστες λύσεις και αξιόπιστους ανθρώπους. Η αβεβαιότητα φέρνει απροθυμία για δουλειά, και “σκοτώνει” την δημιουργικότητα. Αυτό είναι ότι χειρότερο μπορεί να σας συμβεί. Εσείς πρέπει να αντισταθείτε! Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να “χαλαρώσετε” τους ρυθμούς σας ειδικά τώρα.

Stumble Upon Toolbar

8 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Καταπληκτικό άρθρο, που βάζει τα πράγματα στην θέση τους, γιατί με την παράκρουση που προσπαθούν να περάσουν τα ΜΜΕ, η κρίση θα μαστίζει (νοερά) την ψυχολογία του καθενός μας για καιρό ακόμα.

Θα μου επιτρέψεις μόνο μια μικρή διαφωνία όσον αφορά ότι το Κράτος λειτουργεί κανονικά και τους πληρώνει όλους κανονικά. Νομίζω ότι το κράτος έχει σταματήσει αρκετό καιρό τώρα (προ κρίσης βέβαια) να λειτουργεί κανονικά και να τους πληρώνει όλους κανονικά.

- δεν πληρώνει τους φαρμακοποιούς για τα έξοδα φαρμάκων των ασφαλισμένων του δημοσίου

- δεν πληρώνει υπερωρίες σε γιατρούς και νοσηλευτικό προσωπικό στα νοσοκομεία

- είναι, χρόνια τώρα, ο χειρότερος κακοπληρωτής προς ιδιωτικές επιχειρήσεις που για να εισπράξουν τα χρήματά τους για την υπηρεσία που πρόσεφεραν, περνάνε όλο το μαρτύριο της γραφειοκρατίας.

αυτά μου έρχονται στο μυαλό, σίγουρα θα είναι κι άλλες περιπτώσεις, αλλά θεωρώ ότι το ελληνικό κράτος ως επιχείρηση, είναι αναξιόπιστη και κακοπληρώνει τόσο τους υπαλλήλους της όσο και τους προμηθευτές της.

Vasilis Pappas είπε...

Apostole, έχεις απόλυτο δίκιο σε αυτό. Το Κράτος είναι μακράν ο χειρότερος κακοπληρωτής και δεν χωράει αμφισβήτηση. Όμως κάνει αυτό που έκανε πάντα. Δεν κάνει κάτι διαφορετικό τώρα που υπάρχει η κρίση! Και όσοι έχουν "πάρε δώσε" με δημόσιες υπηρεσίες το γνωρίζουν αυτό. Ξέρουν όμως ότι θα τα πάρουν τα λεφτά τους ..κάποια στιγμή!! Δυστυχώς το Ελληνικό Κράτος έτσι δούλευε πάντα και έτσι δουλεύει ακόμα και σήμερα! Σε όλα αυτά τα προβλήματα έχω αναφερθεί αναλυτικά στο post "Απαιτείται άμεσα δημιουργικότητα, φρεσκάδα, και επιχειρηματική νοοτροπία από το Κράτος” (http://epixeirein.blogspot.com/2008/09/blog-post.html), όπου καταγράφονται τα κακός κείμενα.

Στο παρών post αναφέρομαι περισσότερο στους εντελώς άμεσα εξαρτώμενους από το κράτος, όπως είναι όλοι οι Δημόσιοι Υπάλληλοι οι οποίοι πληρώνονται κανονικά κάθε μήνα χωρίς κανένα πρόβλημα και είναι αυτοί που κινούν μεγάλο μέρος του χρήματος στην αγορά (εμπορικά καταστήματα, υπηρεσίες, super-market, ενοίκια, κλπ., κλπ.)! Ότι χρήμα υπήρχε πριν την κρίση υπάρχει και τώρα! Απλά η αβεβαιότητα, ο φόβος και αρνητική ψυχολογία μας έχουν κάνει διστακτικούς και συγκρατημένους. Δεν ψωνίζουμε με το σκεπτικό ότι ΘΑ ΕΡΘΕΙ η κρίση! Άρα σκεφτόμαστε ότι θα έρθουν δύσκολες ημέρες, οπότε θα πρέπει να κρατήσουμε τα λεφτά μας!! Όμως κάπως έτσι έρχονται μετά και οι κρίσεις!! Το θετικό είναι ότι τις τελευταίες ημέρες βλέπω τον κόσμο σιγά-σιγά να το ξεπερνάει και ξεκινάει ξανά να ψωνίζει!

Ανώνυμος είπε...

Μπορεί να μην ταιριάζει εδώ το σχόλιό μου, απλά δεν υπάρχει και άλλος τρόπος επικοινωνίας..
Αυτό που θέλω να πω είναι πως θα είχε ενδιαφέρον να γράψετε για το πως συντάσσεται ένας προυπολογισμός σε μία επιχείρηση υπό ίδρυση..
Ξεκινώντας από το ενεργητικό, παθητικό, αποτελέσματα χρήσης, αποσβέσεις, ιδία κεφάλαια κτλ κτλ

Vasilis Pappas είπε...

Γεία σου φίλε Ανώνυμε.
Η αλήθεια ότι για χρηματοοικονομικά θέματα έχω καιρό να γράψω.
Θα γίνει και αυτό :)
Όσον αφορά την επικοινωνία, εαν μπεις στο προφίλ μου "who is επιχειρείν" θα βρείς το email μου όπου και μπορείς να επικοινωνήσεις εύκολα μαζί μου.

Michael+ είπε...

Είναι εξαιρετικό το άρθρο και συμφωνώ απόλυτα.Στην Ελλάδα ούτε οι εργαζόμενοι θα έχουν τόσο μεγάλο πρόβλημα όσο σε άλλες χώρες ούτε οι τράπεζες ούτε η αγορά.Παρατηρώ γενικά ότι οι αδυναμίες της Ελληνικής κοινωνίας-οικονομίας έχουν μετατραπεί σε πλεονεκτήματα.Γενικότερα πιστεύω πως η πολιτική που το κράτος κακώς ακολουθούσε σε παλαιότερες περιόδους συνεχούς παγκόσμιας ανάπτυξης και μας τραβούσανε πίσω πλέον είναι η καταλληλότερη πολιτική για την αντιμετώπιση της κρίσης.
Οι τράπεζες από την πλευρά τους ποτέ δεν ανοίχτηκαν τόσο στην αγορά ώστε να αντιμετωπίζουν κάποιο κίνδυνο.Όλα τα προγράμματα και οι ενέργειες των τραππεζών στην Ελλάδα ήταν πάντα πολύ προσεκτικές και γενικότερα αν υπάρχει μια στενότητα από τις τράπεζες αυτό τον καιρό πιστεύω ότι είναι περισσότερο τρόπος πίεσης για μεγαλύτερες ελευθερίες στις κινήσεις τους και τους όρους δανειοδότησης.

Lampros Mousselimis είπε...

Καλημέρα και από εμένα. Εγώ θα διαφωνίσω κάθετα. Το κράτος για να συνεχίσει να πληρώνει τους μισθούς, θα πρέπει να έχει και έσοδα. Η Ελλάδα , με τον τεράστιο δημόσιο τομέα που έχει δημιουργήσει, αδυνατεί να πληρώσει τους μισθούς. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, να δανείζεται κάθε χρόνο, πάνω από 15 δισεκατομμύρια ευρώ, για να καλύψει τα μισθολόγια των δημοσίων υπαλλήλων, από τους οποίους οι περισσότεροι δεν παράγουν χρήμα. Στην Αγγλία είναι 60.000.000 κόσμος και έχουν 70.000 δημόσιους υπαλλήλους. Επίσης για οποιαδήποτε εποχική ανάγκη, αναθέτουν τις δουλειες, σε συμβεβλημένες με το δημόσιο εταιρίες. Έτσι περιορίζουν το κόστος εργασίας κατά πολύ, αφού δεν προσλαμβάνουν μόνιμο προσωπικό. Στην Ελλάδα είμαστε 11.000.000 και έχουμε 1.000.000 δημόσιους υπαλλήλους. Επίσης απασχολούμε πολλούς μόνιμους σε θέσεις, που έχουν εποχικά φόρτο εργασίας. Αυτό σημαίνει, οτι μειώνουμε την παραγωγικότητά τους και αυξάνουμε το κόστος εργασίας τους. Μακροπρόθεσμα, αυτό οδηγεί τη χώρα σε μείωση της ανταγωνιστικότητας και σε αύξηση του κόστους εργασίας. Να μην αναφέρω και την καθυστέρηση στην εξυπηρέτηση, λόγω του διογκωμένου δημόσιου τομέα. Τέλος, σε περιόδους κρίσης όταν αναγκαστικά, τα έσοδα του κράτους μειώνονται, ενώ οι υποχρεώσεις του παραμένουν σταθερές, το κράτος οδηγείται με μαθηματική ακρίβεια σε ακόμη μεγαλύτερο δανεισμό (να ξέρετε οτι κάθε φορά που το κράτος δανείζεται, γινόμαστε περισσότερο σκλάβοι, αυτών που μας δανείζουν. Κανείς δεν δανείζει δωρεάν. Όλοι κάτι θέλουν. Από στρατιωτικές βάσεις, πετρέλαιο, συμφωνίες για μεγάλα έργα, αμυντικό εξοπλισμο.....). Με αυτό τον τρόπο δεν θα μπορέσουμε ποτέ να σηκώσουμε κεφάλι. Όσοι βέβαια, είναι ήδη βολεμένοι στο δημόσιο, δεν θα ήθελαν να ακούσουν για μείωση μισθών, αλλά όταν η κυβέρνηση αποτύχει να βρεί τα επιπλέον χρήματα από την επιπλέον φορολογία που θα επιβάλλει, αλλά και από την αύξηση του ΦΠΑ που θα κάνει, ο μόνος δρόμος που θα της έχει απομείνει να στραφεί, θα είναι ο επιπλέον δανεισμός. Και τότε αυτοί που σου δανείζουν, επειδή θέλουν να σιγουρευτούν, οτι θα πάρουν τα χρήματά τους πίσω (δεδομένου, οτι τα μεγάλα έργα τελειώνουν το 2015 και δεν έχουμε κάτι άλλο να πουλήσουμε - Εντάξει έχει μείνει η ΔΕΗ και η ΕΥΔΑΠ ) αυτό που θα μας επιβάλλουν, είναι η μείωση των μισθών, προκειμένου να μειωθεί το κόστος εργασίας (το οποίο προσεγγίζει αυτό της Γερμανίας - Για το πώς γίνεται αυτό, γιατί εύλογα κάποιοι απορρούν πώς συμβαίνει αυτό με τους μισθούς που πέρνουμε στην Ελλάδα - θα γράψω κάποια στιγμή ένα άρθρο) και να αυξηθεί η ανταγωνιστικότητα της οικονομίας μας. Καιρός λοιπόν να πανικοβληθούμε, γιατί κάθε φορά που τους αφήνουμε να δανείζονται, υπονομεύουμε το μέλλον μας. Το χρέος που αναλογούσε σε κάθε Ελληνα, το 2004 ήταν 18.000 Ευρώ. Από τότε και μέχρι σήμερα έφτασε τις 30.000 Ευρώ. Αυτός ο ρυθμός αύξησης, δείχνει με μεγάλη ακρίβεια, το πρόβλημα το οποίο έχει η χώρα μας από τον συνεχόμενο δανεισμό από το 1985. Οι μέρες που έρχονται θα είναι πολύ δύσκολες. Οι τράπεζες που όλοι τις περιμένουν σαν σωτήρες, θα κοιτάξουν απλά να σώσουν το τομάρι τους. Αποκλείεται να καταφέρει κάποιος να πιέσει τις τράπεζες, να δώσουν δάνεια σε ανθρώπους που δεν έχουν τα εχέγγυα. Ήδη τα δάνεια τα οποία δεν αποπληρώνονται στις τράπεζες έχουν δεκαπλασιαστεί, χωρίς να λάβουμε υπόψιν τους χιλιάδες απολυμένους, οι οποίοι με τη σειρά τους θα γίνουν κακοπληρωτές. Βάλτε μαζί με τα παραπάνω την έκθεση των τραπεζών στα Βαλκάνια και τις ακάλυπτες επιταγές, που φτάνουν τα 20 δισεκατομμύρια ευρώ (λεφτά που οι τράπεζες τα έχουν προκαταβάλει). Βάλτε επίσης και το γεγονός οτι οι Ελληνικές Τράπεζες, αναγκάστηκαν από την κυβέρνηση, να καλύψουν το 60% του φετινού δανεισμού της Ελλάδας μέσω αγοράς ομολόγων, επειδή κανένας άλλος δεν ήθελε να τα αγοράσει (Και αφήστε τα παπαγαλάκια που έβγαιναν και έλεγαν για πολύ επιτυχημένη διάθεση των ομολόγων) και έχουμε ένα απίστευτα εκρηκτικό μείγμα, το οποίο όταν εκραγεί, θα αφήσει πίσω του έναν εξαθλιωμένο λαό αλλά και πολύ πλούσιους και διεφθαρμένους πολιτικούς. Είμαι περίεργος, τότε άραγε θα τους τιμωρήσουν ή θα τους γλείφουν περισσότερο, για να τους βρούνε μια θέση στο Δημόσιο. Οπότε εγώ λέω οτι είναι καιρός να πανικοβληθούμε...Τα χειρότερα έρχονται.

Ανώνυμος είπε...

Ήθελα να γράψω αρκετά πράγματα αλλά το μετάνοιωσα...

Εντάξει ας μην υπερβάλουμε! τα πράγματα δεν είναι τόσο χάλια! έχουμε λεφτά και δεν τα δίνουμε!
Τι να πω ρε φίλε. Αν θέλεις κράτα αυτό που θα σου πω και ο χρόνος θα δείξει την ορθότητα ή όχι της άποψής μου. Η κρίση δεν θα φύγει έτσι ξαφνικά! ένα ηλιόλουστο πρωίνό, όπως ξαφνικά ήρθε!

Τα άγρια κοινωνικά φαινόμενα θα πολλαπλασιαστούν με γεωμετρική πρόοδο. Δεν ξέρω αν έχεις επαφές με τα χαμηλά κοινωνικά στρώματα ή αν έχεις το "χάρισμα" να αφουγκραστείς τι συμβαίνει εδώ κάτω, πάντος σε διαβεβαιώ ότι υπάρχει τρομερή αγανάκτηση. Και φυσικά σε τέτοιες συνθήκες μην περιμένεις φρόνηση, λογική κ.λ.π.

Στο μόνο που συμφωνώ μαζί σου είναι στο να αντισταθούμε αλλά εγώ δίνω άλλο περιέχομενο σε αυτή την λέξη. Μην αγχώνεσται, χαλαράαα...

Ο τελευταίος το έπιασε το μήνυμα.
Τα χειρότερα έρχονται...

Με λίγα λόγια!

Vasilis Pappas είπε...

Σχετικά με τα δυο τελευταία σχόλια:
Καταρχήν θα ήθελα να δείτε ότι το άρθρο γράφτηκε τον Νοέμβριο του 2008, όταν δηλαδή η κρίση είχε περίπου 1,5 μήνα που είχε ξεσπάσει, και όλοι στις τηλεόράσεις προκαλούσανε πανικό ..όπου τότε υπήρχε ο χρόνος και ο τρόπος αυτό να διορθωθεί!
Τρεις μήνες μετά αρχίζω να πιστεύω ότι πράγματι, τα πράγματα δεν θα είναι τόσο εύκολα και τόσο ανώδυνα!! Γιατί όλες οι Κυβερνήσεις (σχεδόν όλου του κόσμου) αποδείχτεικαν "λίγες" να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά την κρίση. Προσωπικά πιστεύω ότι το χειρίστικαν λάθος. Έπρεπε (κατά την άποψη μου πάντα) να αφήσουν εξαρχής την αγορά περισσότερο ελέυθερη να εκτονωθεί! Και όπως είπε και ο φίλος μου ο Λάμπρος Μουσελίμης "όταν μια μή υγιής εταιρία κλείνει, υπάρχει μια άλλη υγιής, η οποία επωφελείται από το κενό που δημιουργείται στην αγορά. Η υγιής εταιρία, θα ξαναπροσλάβει τους υπαλλήλους που απέλυσε η μή υγιής και η ζωή θα συνεχιστεί κανονικά. Αυτό είναι και το βασικότερο πλεονέκτημα της Ελέυθερης Αγοράς."
Δυστηχώς ο κρατικός παρεμβατισμός ήταν τεράστιος (με διάθεση πακτωλού χρημάτων σε ιδιωτικές εταιρείες που ΕΠΡΕΠΕ να κλείσουν) και φτάσαμε πλέων σήμερα να συζητάμε ότι μόνο μια "προσωρινή κρατικοποίηση των τραπεζών" θα μας σώσει!! (P.Krugman στο ΒΗΜΑ, 15/3/09).
Πράγματι το επόμενο διάστημα θα είναι πολύ δύσκολο για όλους μας! Ποτέ δεν είπα ότι δεν θα είναι! Φυσικά όμως, και το επεναλάμβάνω, ΔΕΝ θα πρέπει να πανικοβληθούμε.