Μαθήματα Οικονομικής Παιδείας

Αν και συνήθως σε κάθε ζήτημα πρώτα δίνουμε το πρόβλημα και μετά την λύση, στο post αυτό θα κάνουμε το αντίστροφο. Είδαμε την λύση με τα βήματα για αποταμίευση στο προηγούμενο post, και σε αυτό θα δώσουμε το πλαίσιο και την διάσταση του προβλήματος. Θα μου πείτε τι σ’έπιασε ξαφνικά με την αποταμίευση;;

Δεν είναι καθόλου ξαφνικά. Το οικονομικό μέλλον απασχολεί όλο τον κόσμο σε πολύ μεγάλο βαθμό. Είχα πάλι την ίδια συζήτηση (από τις πολλές για το θέμα τον τελευταίο καιρό), με μερικούς φίλους μου όπου για ακόμα μια φορά τέθηκαν οι ίδιοι προβληματισμοί για το μέλλον και την οικονομική μας ασφάλεια. Και πόσο μάλλον τώρα, που ήδη ψηφίσθηκε ο νέος ασφαλιστικός νόμος, και είναι λογικό να υπάρχει αβεβαιότητα.

Το θεωρώ σημαντικό γι’ αυτό και το επισημαίνω: Η αποταμίευση χρημάτων τείνει να γίνει έννοια άγνωστη για τους περισσότερους από εμάς. Οι άνθρωποι πλέων ξοδεύουν περισσότερα και αποταμιεύουν λιγότερα. Οι σύγχρονος τρόπος ζωής έχει αλλάξει σημαντικά τις τελευταίες δεκαετίες. Οι προηγούμενες γενιές μπορούσαν να εξοικονομήσουν χρήματα για την αγορά ενός σπιτιού ή τις σπουδές των παιδιών τους, ενώ η γενιά η δικιά μας φαίνεται να αντιμετωπίζει τεράστιο πρόβλημα. Με μεγάλη δυσκολία “αφήνουμε κάτι στην άκρη”. Όλα πλέων γίνονται μέσω δανείων και πιστωτικών καρτών. Η αποταμίευση χρημάτων είναι ελάχιστη και τείνει να αποτελεί “αστείο” μεταξύ συζητήσεων.

Αν ψάξουμε να βρούμε τους λόγους που συμβαίνει αυτό, θα δούμε ότι είναι ένας συνδυασμός πολλών παραγόντων, και όχι κάποιων μεμονωμένων συγκυριών.

Καταρχήν είναι η ελάχιστη “οικονομική παιδεία” που έχουν οι περισσότεροι. Σε κανένα σημείο του εκπαιδευτικού μας συστήματος (αλλά και της υπόλοιπης ζωής μας) δεν υπάρχει εκπαίδευση και διδασκαλία πάνω στην απόκτηση “οικονομικής παιδείας”. Όσοι έχουν διαβάσει το βιβλίο του Robert Kiyosaki, “Πλούσιος Μπαμπάς, Φτωχός Μπαμπάς”, ίσως καταλαβαίνουν καλλίτερα τι εννοώ. Και σίγουρα δεν εννοώ μαθήματα που να λένε τι είναι επιχείρηση και τι οικονομικός οργανισμός, γιατί τέτοια υπάρχουν τόσο στο Λύκειο όσο και στο Πανεπιστήμιο.

Μαθήματα όμως που να εξηγούν: τις επενδύσεις, τους διαφορετικούς τρόπους και μεθόδους επενδύσεων, την απόκτηση γνώσεων για την διαχείριση των προσωπικών οικονομικών, τον διαχωρισμό μεταξύ ενεργητικού και παθητικού (quiz: το σπίτι σας τι είναι, ενεργητικό ή παθητικό; το αυτοκίνητο;), την διαφύλαξη του εισοδήματος και την αποδοτική χρησιμοποίηση του, την σημασία του παθητικού εισοδήματος, την πραγματική έννοια του δανεισμού, την σωστή χρήση της πιστωτικής κάρτας, και πολλά άλλα ζητήματα στα πλαίσια της οικονομικής παιδείας, δεν υπάρχουν και δεν διδάσκονται πουθενά!

Το έχω αναφέρει ξανά σε προηγούμενο post, θα το επαναλάβω και εδώ. Τα αποτελέσματα αυτής της έλλειψης οικονομικής παιδείας τα βιώσαμε όλοι το ’99 όταν το 90% των Ελλήνων “έπαιξε” στο χρηματιστήριο και φυσικά έχασε! Εάν είχε μια καλλίτερη οικονομική παιδεία και γνώριζε τα βασικά περί επενδύσεων, δεν θα γινότανε ποτέ η μεγαλύτερη ανακατανομή πλούτου που έγινε ποτέ την ιστορία της Χώρας μας.

Εάν τώρα συνδυάσετε την έλλειψη της οικονομικής παιδείας με τους χαμηλούς μισθούς, την ύπαρξη της g700, την είσοδο του ευρώ, την σταδιακή αύξηση των καθημερινών εξόδων, την υπέρμετρη αύξηση του καταναλωτισμού, την προσφορά χιλιάδων νέων προϊόντων, την αλόγιστη χρήση δανείων και πιστωτικών καρτών, και την επιθυμία μας για την απόκτηση του σύγχρονου τρόπου ζωής που προβάλουν τα περιοδικά και η τηλεόραση, τότε σίγουρα η “αποταμίευση” μόνο στα λόγια μπορεί να μείνει.

Σίγουρα δεν είναι κάτι απλό, αλλά ούτε και κάτι δύσκολο. Δύο πράγματα απαιτεί που θεωρώ σημαντικά να θυμάστε: Πρώτον, την αυτοπειθαρχία να εξοικονομείτε ένα μικρό μέρος του εισοδήματος σας κάθε μήνα (προσπαθήστε για το 10%), και δεύτερον να ακολουθήσετε ένα “οικονομικό πλάνο”, ώστε τα χρήματα που εξοικονομείτε να τα επενδύετε με τον αποδοτικότερο τρόπο.

Μικρά βήματα που μπορείτε να πάρετε σήμερα, μπορούν να σας δώσουν μια σημαντική οικονομική άνεση στο μέλλον. Αρκεί να το πάρετε απόφαση!